Sąd Najwyższy USA odrzucił w piątek skargę TikToka przeciwko ustawie, która potencjalnie zakazuje działalności aplikacji na amerykańskim rynku. Sędziowie uznali jednogłośnie, że ustawa nie narusza wolności słowa; wejdzie w życie w niedzielę.
"Nie ma wątpliwości, że ponad 170 milionom Amerykanów TikTok daje wyjątkową możliwość wyrażania się i jest ważnym środkiem komunikacji społecznej. Kongres uznał jednak, że jego sprzedaż jest konieczna, by rozwiać uzasadnione obawy dotyczące bezpieczeństwa narodowego, związane z gromadzeniem danych przez aplikację oraz relacji z zagranicznym przeciwnikiem" – napisał w orzeczeniu Sąd Najwyższy.
Ustawa, która zakazuje dystrybucji i aktualizacji aplikacji na amerykańskim rynku, o ile TikTok pozostanie kontrolowany przez chiński podmiot, firmę ByteDance, wchodzi w życie w niedzielę. Praktyczne skutki decyzji nie są jednak jasne. Tuż po wydaniu decyzji Biały Dom sugerował, że nie będzie egzekwować prawa w ostatnim dniu kadencji obecnej administracji i pozostawia tę sprawę w gestii Donalda Trumpa.
"TikTok powinien pozostać dostępny dla Amerykanów, ale jako amerykańska własność lub inna. ale taka, która odpowie na problemy bezpieczeństwa narodowego, na które Kongres wskazał w pracach nad dokumentem. Biorąc pod uwagę termin odchodzący rząd uznaje, że wdrożenie prawa musi spaść na następną administrację, która obejmie urząd w poniedziałek" – napisała w oświadczeniu rzeczniczka Białego Domu Karine-Jean Pierre.
Przeczytaj także
CNN: Jeśli Chiny mają komuś sprzedać TikToka, to będzie to Elon Musk
Trump, który podczas pierwszej kadencji próbował zmusić ByteDance do sprzedaży TikToka na mocy rozporządzenia, w ostatniej kampanii wyborczej krytykował nowe prawo i zapowiadał, że "uratuje TikToka". Jego doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Mike Waltz sugerował, że prezydent opóźni wejście przepisów w życie o 90 dni tak, by dać spółce ByteDance więcej czasu na sprzedaż aplikacji.
W wywiadzie dla CNN bezpośrednio po ogłoszeniu werdyktu sądu, Trump nie określił, co zamierza zrobić. Przyznał, że to on będzie musiał podjąć decyzję w sprawie przyszłości aplikacji, a także, że rozmawiał w piątek na ten temat z chińskim przywódcą Xi Jinpingiem.
ByteDance konsekwentnie zapowiadał, że nie sprzeda platformy i dementował doniesienia, jakoby Chińczycy rozważali sprzedaż jej Elonowi Muskowi, który ma silne związki biznesowe w ChRL. Wcześniej chęć nabycia aplikacji zgłaszali inni biznesmeni powiązani z otoczeniem Trumpa, w tym były szef resortu finansów Steve Mnuchin.
W kwietniu, w ramach szerszego pakietu pomocy dla Ukrainy, Tajwanu i Izraela, Kongres uchwalił ustawę zmuszającą TikToka do pozbycia się chińskiej kontroli. Poparła ją wówczas zdecydowana większość kongresmenów z obu partii. Amerykańskie służby, w tym FBI od dawna ostrzegały o potencjalnych zagrożeniach związanych z chińską platformą, w tym o możliwości używania jej przez Pekin do inwigilacji, czy szantażu Amerykanów, a także do dezinformacji, czy wpływania na debatę publiczną. Krytycy wskazywali na bliskie związki chińskiego biznesu z komunistycznymi władzami oraz przepisy, które na firmy w ChRL nakładają obowiązek współpracy z chińskimi służbami.
TikTok i jego obrońcy argumentowali, że ustawa narusza wolność słowa i łamie pierwszą poprawkę do konstytucji USA. Argumenty te jednogłośnie odrzuciły sądy wszystkich instancji.
Chińska aplikacja RedNote zyskała w tym tygodniu miliony tzw. uchodźców z TikToka
Chińska aplikacja społecznościowa RedNote, znana w ChRL jako Xiaohongshu (Czerwona Książeczka), zyskała prawie 3 mln użytkowników w USA, gdy dołączyła do niej fala tzw. uchodźców z TikToka – podała w piątek agencja Reutera powołując się na dane firmy analitycznej Similarweb.
W poniedziałek chińskojęzyczna aplikacja miała w USA około 3,4 mln dziennych użytkowników na urządzeniach z systemem iOS i Android. Według danych Similarweb aplikacja jeszcze dzień wcześniej posiadała mniej niż 700 tys. użytkowników, podczas gdy tydzień wcześniej było na niej aktywnych około 300 tys. kont.
Wzrost popularności RedNote był spowodowany zbliżającym się amerykańskim zakazem korzystania z TikToka, z którego korzysta 170 mln Amerykanów.
Obecny jest również trend wzrostu liczby aktywnych użytkowników siostrzanej aplikacji TikToka, Lemon8, należącej do tego samego właściciela, firmy ByteDance. Platforma miała 1,7 mln aktywnych użytkowników dziennie w Stanach Zjednoczonych w poniedziałek, w porównaniu do około 1,1 miliona w poprzednich tygodniach.
Władze ChRL od lat ściśle kontrolują internautów w kraju poprzez system cenzury w sieci, tzw. Great Firewall. W kraju niedostępne są m.in. Instagram i platforma X.
Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego USA ByteDance ma czas na sprzedaż swojego amerykańskiego oddziału do 19 stycznia, gdy ma wejść w życie ustawa zakazująca TikToka w USA. Spółka odwołała się od tego postanowienia, przekonując, że narusza prawo do wolności słowa.
Także Donald Trump, który 20 stycznia zostanie zaprzysiężony na prezydenta USA, zaapelował o wstrzymanie wejścia przepisów w życie, by jego nowa administracja miała więcej czasu na wypracowanie "politycznego rozwiązania".
wal/ ap/
Z Waszyngtonu Oskar Górzyński (PAP)
osk/ piu/
