Chińskie organy bezpieczeństwa uzyskały od poniedziałku szersze uprawnienia do kontrolowania smartfonów i innych urządzeń elektronicznych. Według władz ustawodawstwo ma na celu zwalczanie zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego związanych ze szpiegostwem, co budzi niepokój wśród zagranicznych turystów i inwestorów.
Nowe przepisy, które weszły w życie rok po nowelizacji ustawy kontrwywiadowczej, w której rozszerzono definicję działań i uzyskiwanych informacji jako szpiegowskie na takie, które stanowią zagrożenie dla „bezpieczeństwa narodowego i interesów narodowych”. Co więcej, uprawniają one chińskie organy bezpieczeństwa do kontrolowania danych, w tym wiadomości e-mail, zdjęć i filmów przechowywanych na urządzeniach elektronicznych.
Takie inspekcje mogą być przeprowadzane bez nakazów w nagłych przypadkach jedynie po uprzednim okazaniu legitymacji służbowej. Jeśli funkcjonariusze nie są w stanie zbadać urządzeń elektronicznych na miejscu, są oni upoważnieni do dostarczenia tych przekazania ich do wyznaczonych instytucji.
Pod koniec maja chińskie Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego stwierdziło, że nowe przepisy będą wymierzone w "osoby lub organizacje związane z działalnością wywiadowczą, takie jak osoby podejrzane o szpiegostwo, które robią zdjęcia lub nagrywają filmy w wojskowych strefach zastrzeżonych lub obiektach o charakterze niejawnym". Ministerstwo odrzuciło także sugestie, że wszyscy podróżni na lotniskach będą kontrolowani, nazywając je „niedorzecznymi”.
Japońska agencja Kyodo zwraca uwagę, że pozostaje niejasne, co kwalifikuje się jako nagły wypadek zgodnie z nowymi zasadami. Z kolei portal Nikkei Asia cytuje źródło dyplomatyczne w Pekinie, które wskazało, że wyjaśnienia władz nie zdefiniowały wystarczająco jasno, co kwalifikuje się jako działalność szpiegowska.
Portal przypomina, że od czasu wejścia w życie ustawy o szpiegostwie z 2014 roku chińskie władze zatrzymały co najmniej 17 obywateli Japonii, a pięciu z nich jest wciąż przetrzymywanych, w tym bez formalnych zarzutów, jak w przypadku pracownika firmy Astellas Pharma, który został zatrzymany w marcu 2023 r. i aresztowany w październiku. Dopiero w marcu 2024 r. władze Japonii zostały powiadomione, że rozważane jest wniesienie oskarżenia przeciwko niemu.
Media zwracają uwagę, że wraz z zaostrzeniem przez Chiny działań mających na celu szeroko pojęte bezpieczeństwo narodowe, wzrósł niepokój wśród zagranicznych inwestorów, którzy już zaczęli wycofywać się z Chin.
Państwo Środka ma również trudności z odbudową ruchu turystycznego po pandemii Covid-19, mimo podejmowanych inicjatyw, w tym znoszenia wymogu wizowego, jak na przykład od 1 lipca w przypadku Polaków.
Z Pekinu Krzysztof Pawliszak (PAP)
krp/ ap/
