Jednomodułowa stacja Tiangong-1 została wyniesiona w kosmos we wrześniu 2011 roku
Michał Duszczyk
Chińscy naukowcy udowodnili, że bakterie pochodzące z Ziemi mutują w przestrzeni kosmicznej. Potwierdził to przypadek z chińskiej stacji Tiangong. Na jej pokładzie odkryto nieznany dotychczas szczep bakterii, któremu nadano nazwę Niallia tiangongensis. Okazuje się, że nie są to mikroby z innych planet, lecz – jak sugerują badacze – organizmy, które już znajdowały się na stacji przed jej startem, ale zmutowały w wyniku warunków panujących w kosmosie.
Okazało się, że po ekspozycji na promieniowanie kosmiczne, bakterie te nabyły zdolność do radzenia sobie z tzw. stresem oksydacyjnym (stan, w którym występuje nierównowaga pomiędzy nadmiarem wolnych rodników a zdolnością organizmu do ich neutralizacji) oraz do regeneracji. Bakterie mają zdolność wykorzystywania żelatyny jako źródła azotu i węgla, co pozwala im na przetrwanie w tym ekstremalnym środowisku.
Niallia tiangongensis po raz pierwszy zidentyfikowano podczas misji Shenzhou-15 w 2023 roku. Czy zmutowana bakteria stanowi zagrożenie dla astronautów? Na dzień dzisiejszy nie ma na to jednoznacznych dowodów, ale ryzyko jest realne. Jako nowy szczep wymaga dalszych badań, jednak jego ziemski „krewny”, Niallia circulans, występujący w glebie i ściekach, to niebezpieczna bakteria – może powodować sepsę. Szczególnie narażone są osoby z osłabionym układem odpornościowym.
Badania prowadzi NASA
Fakt, że ziemskie mikroorganizmy przystosowują się do warunków w kosmosie, potwierdziła także NASA. Amerykańska agencja zauważyła, że bakterie Enterobacter bugandensis, również wykryte na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), zmutowały, tworząc szczepy, które mogą być „potencjalnie groźne” dla zdrowia astronautów. Zresztą NASA prowadzi szereg badań nad mikroorganizmami. W 2021 roku na ISS przeprowadzono eksperyment Cell Science-04, który miał na celu zbadanie, jak niesporczaki przystosowują się do życia w kosmosie. Naukowcy wcześniej udowodnili, że te mikroorganizmy potrafią przetrwać w próżni (powróciły z tej kosmicznej misji na Ziemię w dobrym stanie, żyjąc i rozmnażając się).