Za oknami coraz szybciej robi się ciemno, a już za chwilę dni staną się jeszcze krótsze za sprawą zmiany czasu z letniego na zimowy. Wypada ona zawsze w październiku, ale jej data jest ruchoma. Kiedy więc powinniśmy przestawić zegarki w tym roku?
Kiedy wypada zmiana czasu na zimowy 2024?
Zmiana czasu odbywa się dwa razy w roku – w marcu i w październiku. Przechodząc na czas zimowy cofamy zegarki, co często opisuje się stwierdzeniem, że będziemy spać o godzinę dłużej (w rzeczywistości chodzi o wydłużenie czasu na spanie – godzina 8 rano nowego czasu, jest godziną dziewiątą rano starego – więc śpiąc do ósmej, śpimy w rzeczywistości do dziewiątej – to ta „zyskana” godzina). Kiedy dokładnie wypada ten moment w 2024 roku?
Zmiana czasu na zimowy 2024. Kiedy przestawiamy zegarki?
Zmiana czasu z letniego na zimowy, a dokładniej z letniego środkowoeuropejskiego na środkowoeuropejski, przypada zawsze w ostatni weekend października, w nocy z soboty na niedzielę. W tym roku będzie to noc z 26 na 27 października. Powinniśmy wtedy cofnąć zegarki z godziny 3.00 na 2.00. W większości przypadków urządzenia elektroniczne przestawią się automatycznie.
Dzięki jesiennej zmianie czasu w niedzielę 27 października będziemy mogli spać o godzinę dłużej. Jeśli wstaniemy o godzinie 9 starego czasu, na zegarku będzie dopiero 8. Dzień będzie jednak o godzinę krótszy i już po godzinie 16 zapadnie zmrok. Między innymi z tego powodu wiele osób jest przeciwnych zmianie czasu.
Polacy w większości przeciwni zmianie czasu
Zdecydowana większość Polaków chce zniesienia zmiany czasu. Pokazują to badania. Z sondażu IBRiS przeprowadzonego na zlecenie „Rzeczpospolitej” przed ubiegłoroczną zmianą czasu wynika, że tylko niecałe 21 proc. ankietowanych jest za utrzymaniem zmiany czasu. Natomiast 68,5 proc. opowiada się za jej zniesieniem, a niemal 11 proc. nie ma w tej sprawie zdania.
Podobne wnioski przyniosły internetowe konsultacje, które w 2018 r. przeprowadziła Komisja Europejska wśród mieszkańców państw członkowskich UE. 84 proc. ankietowanych uznało, że chce zrezygnować ze zmiany czasu.
Czy zmiana czasu zostanie zniesiona?
Zdaniem krytyków zmiana czasu powoduje wiele negatywnych skutków. To nie tylko utrudnienia w działalności przedsiębiorstw i zamieszanie organizacyjne na dworcach i lotniskach, ale również konsekwencje dla zdrowia spowodowane rozregulowaniem zegara biologicznego.
Prace nad zniesieniem zmiany czasu w krajach Unii Europejskiej trwają od lat. W 2019 roku do podjęcia konkretnych działań było już blisko, plany pokrzyżowała jednak pandemia. Nie ma też jednomyślności wśród państw członkowskich co do tego, jaki czas powinien obowiązywać w całej Unii. Do końca 2026 roku obowiązują więc dotychczasowe ustalenia. Aby mogło dojść do zmian, kraje UE muszą najpierw wypracować swoje stanowiska w tej sprawie, a następnie uzgodnić wspólne rozwiązanie.
Jak wskazują badania CBOS-u z 2019 roku, w przypadku zniesienia zmiany czasu, większość Polaków woli pozostać przy czasie letnim.
Dlaczego zmieniamy czas na zimowy i letni?
Po raz pierwszy o potrzebie wprowadzenia czasu letniego już w 1784 roku pisał Benjamin Franklin. W 1907 roku Brytyjczyk William Willett opisał ideę zmiany czasu w broszurce „Waste of Daylight”. Argumentował ją tym, że przestawienie zegarków na czas letni pozwoli na efektywniejsze wykorzystanie światła dziennego i przyniesie oszczędności związane z oświetleniem.
Zmianę czasu po raz pierwszy wprowadzili Niemcy w czasie I wojny światowej 30 kwietnia 1916 roku. Dwa lata później czas letni zastosowano w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. W Polsce zmianę czasu wprowadzano okresowo kilkukrotnie począwszy od 1919 roku, a od 1977 roku jest stosowana na stałe. Obecnie sezonowa zmiana czasu obowiązuje w prawie 70 krajach na świecie.
Kiedy następna zmiana czasu?
Zmiana czasu na letni nastąpi w ostatni weekend marca 2025 roku, dokładnie w niedzielę 30 marca. Przestawimy wtedy zegarki o godzinę do przodu, z godziny 2.00 na 3.00.
W związku z tym, że zmiana czasu będzie nam towarzyszyć co najmniej do końca 2026 roku, kolejne terminy zmiany czasu to:
- 26 października 2025 r.
- 29 marca 2026 r.
- 25 października 2026 r.