W środę senackie komisje rozpatrzą ustawę mieszkaniową, która wzbudziła polityczne kontrowersje w Sejmie, kiedy Polska 2050 wprowadziła zmiany do rządowego projektu i głosowała razem z PiS oraz Konfederacją. Senat podejmie decyzję o ostatecznym kształcie ustawy, która wróci do Sejmu. W międzyczasie organizacje reprezentujące towarzystwa budownictwa społecznego (TBS) oraz społecznych inicjatyw mieszkaniowych (SIM) alarmują, że poprawka umożliwiająca wykup mieszkań w mniejszych miastach na dotychczasowych zasadach oznacza kontynuację niekorzystnych warunków oraz wskazują na wprowadzenie niesprawiedliwego ograniczenia.
/Adam Burakowski /East News
W minionym tygodniu Sejm przyjął ustawę zwiększającą wydatki na mieszkania społeczne, komunalne oraz akademiki do 40 mld zł w ciągu pięciu lat, jednak największe kontrowersje wywołało zgłoszenie przez Polskę 2050 dwóch poprawek do wcześniej zaakceptowanego przez rząd projektu, pomimo sprzeciwu sejmowych komisji. Jedna z poprawek dotyczyła wprowadzonego do specustawy zwanej lex deweloper centralnie określanego minimalnego wskaźnika miejsc parkingowych dla inwestycji realizowanych na jej podstawie. Rządowa wersja chciała zlikwidować centralne regulacje w tej kwestii i przekazać decyzję samorządom, podczas gdy Polska 2050 dążyła do utrzymania sztywnego wskaźnika na poziomie krajowym, zamiast oddać to w ręce lokalnych władz.
Reklama
Za zachowaniem sztywnego wskaźnika parkingowego już w trakcie prac sejmowych opowiadał się PiS, mimo że jeszcze za swoich rządów planował zniesienie tego wymogu. Przewiduje on jedno miejsce parkingowe na mieszkanie w strefie śródmiejskiej oraz półtora miejsca na mieszkanie poza nią. Należy jednak zaznaczyć, że dotyczy to jedynie niewielkiego odsetka nowych inwestycji, tych realizowanych w oparciu o specustawę.
Poprawka umożliwiająca wykup mieszkań. Przepis może być nieefektywny?
Druga poprawka Polskiego 2050 dotyczyła umożliwienia wykupu mieszkań społecznych w miastach do 100 tys. mieszkańców po 15 latach. PiS również popierał utrzymanie możliwości wykupu na dotychczasowych zasadach. Obie poprawki uzyskały poparcie w Sejmie dzięki głosom PiS i Konfederacji, a w takiej formie ustawa trafiła do Senatu.
Kontrowersje dotyczące możliwości wykupu pojawiły się, chociaż tuż po głosowaniu wiceminister rozwoju Tomasz Lewandowski z Lewicy w rozmowie z Interią stwierdził, że poprawka Polskiego 2050, która ma umożliwić wykup mieszkań w SIM lub TBS, została sformułowana w taki sposób, że w praktyce przepis ten będzie martwy.
Mieszkania społeczne – wynajem czy wykup?
Jednocześnie szczegółowo wyjaśnił, że ta poprawka utrzymuje dotychczasowe zasady wykupu, które dla lokatorów nie są korzystne, co wykazuje praktyka po latach. System jest złożony, a stowarzyszenia lokatorskie, które wcześniej weszły w ten system, alarmują, że warunki wykupu stanowią pułapkę, ponieważ trzeba płacić dwukrotnie za to samo. Dodatkowo protestują przeciwko wyjątkom tylko dla mniejszych miast.
Rozwiń
Środowiska lokatorskie z TBS i SIM przesłały do Senatu swoje opinie, uwagi oraz postulaty w tej sprawie.
„Obecna ustawa formalnie dopuszcza wykup, ale w praktyce to martwy zapis. To jedynie 'możliwość’, z której spółki nie korzystają, a wycena jest rynkowa w dniu wykupu, bez uwzględnienia lat spłacania kredytu w czynszu. Nowelizacja z lipca 2025 dodatkowo ogranicza dostępność wykupu tylko do mniejszych gmin, co zwiększa niesprawiedliwo
