Misja Axiom 4, w której bierze udział Sławosz Uznański-Wiśniewski, stanowi znaczący postęp dla Polski w dziedzinie eksploracji kosmosu. Oczekuje się, że eksperymenty przeprowadzane na pokładzie ISS przyniosą kluczowe spostrzeżenia zarówno dla nauki, jak i przemysłu, wspomagając rozwój innowacyjnych technologii i wzmacniając współpracę badawczą na skalę międzynarodową. Wraz z innymi członkami załogi mają za zadanie przeprowadzić 60 eksperymentów w warunkach mikrograwitacji.
/ Axiom Space /
– Jako astronauta i członek Korpusu są przygotowani do prowadzenia badań we wszystkich dziedzinach – czy to technologii, nauk biologicznych, czy obsługi stacji kosmicznej. Szkolenie jest dość obszerne. Niezależnie od tego, czy chodzi o eksperyment medyczny, biologiczny, inżynieryjny, czy zapewnienie funkcjonalności platformy naukowej na stacji kosmicznej – wykonam powierzone mi zadania – oświadczył Sławosz Uznański-Wiśniewski w wywiadzie dla Interii Biznes w maju 2024 r. W tym momencie był astronautą projektowym w Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), a teraz wiemy, że będzie drugim Polakiem, po Mirosławie Hermaszewskim, który wyruszy w kosmos 29 maja o 19:03 czasu polskiego.
Reklama
Astronauci przeprowadzą liczne eksperymenty w kosmosie
Pierwsze ogłoszenia dotyczące potencjalnego lotu kosmicznego Polaka pojawiły się w listopadzie 2022 r., ujawniając, że ESA wybrała go do swojej rezerwowej grupy astronautów. Miesiące przygotowań i szkoleń przyniosły owoce – Uznański-Wiśniewski ma spędzić około 14 dni poza Ziemią w ramach misji Axiom Mission 4 (AX-4), reprezentując zarówno Polskę, jak i ESA. Obok niego na pokładzie statku kosmicznego Crew Dragon będą przebywać komandor Peggy Whinston ze Stanów Zjednoczonych, Tibor Kapu z Węgier i Shubhanshu Shukla z Indii.
Podczas pobytu na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) astronauci z pewnością nie będą się nudzić – będą uczestniczyć w eksperymentach z różnych dziedzin naukowych. Ostatecznie misja obejmuje około 60 badań naukowych obejmujących medycynę, biotechnologię, inżynierię materiałową i psychologię. Naukowcy będą badać na przykład wpływ mikrograwitacji na druk 3D, zmiany behawioralne pod wpływem stresu, transformacje komórkowe i wzrost roślin, w tym upraw rolnych .
Podczas konferencji zorganizowanej 29 kwietnia przez Axiom podkreślono, że znaczna uwaga zostanie skierowana na eksperymenty medyczne, w szczególności te skupione na monitorowaniu poziomu cukru we krwi. Oczekuje się, że wyniki będą cenne dla monitorowania zdrowia pacjentów na Ziemi (takich jak ci w odległych obszarach bez dostępu do szpitali), a także dla astronautów w przyszłości. Obecnie osoby z cukrzycą insulinozależną są automatycznie dyskwalifikowane z podróży kosmicznych . Jednak eksperymenty mają na celu ułatwienie lepszych przygotowań do przyszłych misji kosmicznych, w tym na Księżyc lub Marsa . Istnieją również duże oczekiwania dotyczące badań związanych z leczeniem raka.
Badania te mają duże znaczenie nie tylko dla organizatora misji, ale również dla ambicji firmy Axiom, która chce utworzyć własną stację kosmiczną, niezależną od ISS.
Zaangażowanie Polaków w kosmos jest kluczowe dla nauki i przemysłu
Każdy astronauta wykona testy przydzielone mu przez odpowiednią jednostkę. Ponadto Axiom zaproponował własne eksperymenty do wykonania. Uznański-Wiśniewski, reprezentujący Polskę i ESA, przeprowadza 13 eksperymentów przygotowanych przez instytucje badawcze, uniwersytety i firmy. Obejmują one badanie zdrowia psychicznego i behawioralnego astronautów na ISS, analizę zmian mikrobiomu jelitowego, ocenę poziomu hałasu oraz badanie dotyczące wydłużenia okresu przydatności produktów farmaceutycznych.
– To historyczny moment dla Polski , aby wziąć udział w tej misji i mieć naszego astronautę na orbicie po 47 latach, przeprowadzającego szereg fascynujących eksperymentów. Nic z tego nie byłoby możliwe bez współpracy na naszym rynku krajowym, Ministerstwa Rozwoju i Technologii, współpracy z ESA i zaangażowania naszej sieci naukowców, inżynierów i innowatorów – zauważyła Monika Banaszek-Cymerman, Dyrektor Departamentu Badań Naukowych i Innowacji w Polskiej Agencji Kosmicznej. Podkreśliła, że nasz astronauta „będzie niezwykle zajęty”, co powtórzył już wielokrotnie – jego harmonogram jest skrupulatnie zaplanowany.
Jednak eksperymenty wykraczają poza zwykły postęp naukowy. Badania prowadzone w warunkach mikrograwitacji są również kluczowe dla firm, w tym tych z Polski, zaangażowanych w te badania. Na przykład Svantek, firma specjalizująca się w projektowaniu i produkcji urządzeń do pomiaru hałasu i drgań, uzyska wyniki analizy hałasu w kosmosie. Mają zamiar wykorzystać te dane do opracowania bezprzewodowych rozwiązań do ciągłego monitorowania akustycznego . Tymczasem Sigma Labs poszukuje informacji o środowisku radiacyjnym, aby zwiększyć niezawodność systemów elektronicznych w pojazdach kosmicznych .
Badanie różnych parametrów lub zachowań w warunkach mikrograwitacji jest na Ziemi niezwykle kosztowne, co często utrudnia postęp ośrodkom badawczym i firmom. Jednocześnie wiele badań nie może być przeprowadzanych bez obecności człowieka w kosmosie — w samym środowisku, w którym testowane technologie mają być wykorzystywane w przyszłości. Z drugiej strony coraz większa liczba firm kieruje swoją uwagę w stronę sektora kosmicznego — obecnie nie ma dziedziny naukowej, która nie korzystałaby z badań prowadzonych poza Ziemią , a ludzie polegają na satelitach
