Właściciele jednoosobowych działalności gospodarczych składający zeznania podatkowe według skali podatkowej i podatku liniowego muszą przygotować się na znaczny wzrost opłat związanych z prowadzeniem działalności. Od stycznia 2026 roku minimalna składka na ubezpieczenie zdrowotne prawdopodobnie wzrośnie o 37% – w wyniku weta prezydenckiego, które zablokowało planowane reformy.
/ 123RF/PICSEL
Powody wzrostu składek na ubezpieczenie zdrowotne
W styczniu tego roku obniżono minimalną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób samozatrudnionych. Miało to być rozwiązanie tymczasowe, mające na celu odciążenie osób samozatrudnionych, które wcześniej odczuły znaczne podwyżki wynikające z programu Polish Deal.
Zmiana wprowadzona w styczniu obowiązuje tylko do końca 2025 roku. Rząd planował jednak wprowadzić rozwiązanie, które na stałe utrzyma podstawę wymiaru składek na poziomie 75% minimalnego wynagrodzenia (a nie 100%, jak zapisano w Polish Deal).
Reklama
Projekt ustawy został przedstawiony wiosną tego roku, ale prezydent Andrzej Duda zawetował go. Pałac Prezydencki wyraził obawy, że planowane cięcia dla większości przedsiębiorstw oznaczać będą również ogromne straty dla Narodowego Funduszu Zdrowia.
Jak wiadomo, stan Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) jest jednym z największych zmartwień rządu. Zdaniem prezydenta, wyrównanie stawek składek dla firm byłoby kolejnym obciążeniem dla budżetu państwa, który i tak hojnie dofinansowuje działalność NFZ.
Co więcej, prezydent zauważył, że rozpad obozu rządzącego zaszkodziłby sprawiedliwości społecznej. Znacznie więcej zamożnych przedsiębiorców płaciłoby niższe składki niż te nakładane na pracowników zarabiających płacę minimalną.
CZYTAJ RÓWNIEŻ: Rząd podjął walkę z deficytem. Czy trzy nowe podatki uratują budżet?
Polskie zamówienia wracają w 2026 roku
Ponieważ obecnie obowiązujące rozwiązanie ma datę wygaśnięcia przypadającą na koniec bieżącego roku, weto prezydenckie jest równoznaczne z powrotem do polskiego porządku.
Chociaż weto faktycznie uniemożliwiło pracownikom zarabiającym najniższą krajową płacenie wyższych składek na ubezpieczenie zdrowotne niż przedsiębiorcom o najwyższych zarobkach, to i tak szkodzi ono interesom przedsiębiorców zarabiających najmniej.
Zasady obliczania minimalnej składki zgodnie z polskim Kodeksem nie zmieniają się w zależności od wysokości dochodu. Dlatego nawet przedsiębiorcy ponoszący straty są zobowiązani do jej uiszczenia.
Przypomnijmy: obecnie podstawą wymiaru minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne jest 75%, a od stycznia 2026 r. będzie to 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Jak zauważa doradca podatkowy Małgorzata Samborska w Money.pl, nie będzie to jedyny problem mikroprzedsiębiorców. Od nowego roku podwyżki będą się kumulować , bo oprócz 25% wzrostu podstawy wymiaru składek, wzrośnie również płaca minimalna. Ta podwyżka determinuje wysokość samej podstawy wymiaru.
Prognozowana kwota składek w 2026 r.
Zgodnie z założeniami rządu, od stycznia 2026 roku płaca minimalna wzrośnie do 4806 zł brutto. Stanowi to wzrost o 140 zł w porównaniu z rokiem obecnym. Płaca minimalna stanowi również podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Zgodnie z dostępnymi prognozami, miesięczna minimalna składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2026 roku wyniesie zatem 432,54 zł. Stanowi to wzrost o 117,59 zł miesięcznie w porównaniu z obecną kwotą 314,96 zł. W skali roku dodatkowe obciążenie wyniesie 1411 zł.
Czy musisz przygotować się na podwyżkę?
Podwyżki składek na ubezpieczenie zdrowotne uderzą szczególnie w małych przedsiębiorców, płacących podatki według skali podatkowej lub podatku liniowego , którzy osiągają najniższe dochody lub ponoszą straty.
Przedsiębiorcy o wyższych dochodach nadal będą płacić składkę uzależnioną od dochodu, co oznacza, że dla celów podatkowych składka wyniesie 9%, a dla podatku liniowego 4,9%. Sytuacja pozostanie bez zmian również w przypadku podatników rozliczających się ryczałtem.
Jeśli chodzi o pracowników etatowych, te konkretne zmiany podatkowe w ogóle ich nie dotyczą.
Prawdopodobieństwo, że powyższe zmiany nie wejdą w życie, jest minimalne. Wymagałoby to wypracowania i uchwalenia w Sejmie rozwiązania, na przykład utrzymującego obecny poziom składek. Jednak po pierwsze, rządząca koalicja nie jest w stanie wypracować spójnego stanowiska w tej sprawie, a po drugie, prezydent Karol Nawrocki prawdopodobnie zawetowałby tę propozycję, powołując się na argumenty podobne do tych, które w maju przedstawił prezydent Andrzej Duda.
Wiele wskazuje na to, że rok 2026 będzie szczególnie trudny dla mikroprzedsiębiorców . Wzrośnie składka na ubezpieczenie zdrowotne, a także podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, obliczana na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Przedsiębiorca opłacający pełną składkę na ubezpieczenia społeczne będzie musiał płacić co najmniej 2359,30 zł miesięcznie, wliczając w to składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
KO
Odtwarzacz wideo wymaga włączonej obsługi JavaScript w przeglądarce.
