Spadek inflacji w krajach Europy Środkowo-Wschodniej pozwala bankom centralnym na luzowanie polityki pieniężnej – wynika z najnowszej analizy Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Najbardziej zdecydowane kroki w tym kierunku podjęły Czechy, a ostatnim bastionem stabilnych stóp pozostaje Rumunia.
Banki centralne obniżają stopy procentowe (Licencjodawca, Unsplash)
Jak zauważają eksperci Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) w swoim raporcie, spadające wskaźniki inflacji dają przestrzeń władzom monetarnym Europy Środkowo-Wschodniej do podejmowania zdecydowanych kroków. W ich efekcie stopy procentowe spadają w wielu krajach regionu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zobacz także: W co inwestuje Sebastian Kulczyk? Szczera rozmowa z prezesem KI Dawidem Jakubowiczem w Biznes Klasie
Stopy procentowe spadają w krajach regionu
Najbardziej agresywną politykę w tym zakresie prowadzi Czeski Bank Narodowy (CNB), który tylko w marcu ściął główną stopę o 0,5 pkt. proc., do poziomu 5,75 proc. To już trzecia z rzędu redukcja kosztu pieniądza nad Wełtawą, po podobnym ruchu w lutym i pierwszej, symbolicznej obniżce w grudniu 2022 r.
CNB spodziewa się powrotu inflacji do celu, choć bank w najnowszej prognozie wskazuje na wolniejsze tempo spadku dynamiki cen niż oczekiwano. „Analitycy są zgodni, że CNB będzie kontynuować cykl luzowania i ponownie obniży stopy o 0,50 pkt. proc. na majowym posiedzeniu. Rynek oczekuje, że CNB obniży stopy do poziomu 3,5 proc. do końca 2024 r.” – czytamy w raporcie PIE. Jak zauważają autorzy, niższe stopy mają wesprzeć czeską gospodarkę, której PKB wciąż nie wrócił do poziomów sprzed pandemii.
Węgry liderem obniżek, Rumunia na razie wstrzymuje się z decyzjami
Jeszcze większą skalę luzowania obserwujemy na Węgrzech. Tamtejszy bank centralny (MNB) obniżył w marcu stopy aż o 0,75 pkt. proc. W efekcie, od października ub.r. główna stopa spadła z 13 proc. do 8,25 proc. obecnie. Jak zaznaczają ekonomiści PIE, dzieje się to w warunkach silnie hamującej inflacji, która od stycznia 2023 r. obniżyła się z prawie 26 proc. do niespełna 4 proc. rok do roku. Zdaniem MNB, w drugiej połowie roku dynamika cen powinna oscylować w przedziale 4,5-5 proc., a w 2025 r. znaleźć się w celu banku.
„MNB ma przestrzeń na dalsze obniżki stóp. Ich tempo i skala będą mniejsze niż dotychczas. Konsensus prognoz Focus Economics wskazuje, że na koniec 2024 r. główna stopa MNB wyniesie ok. 5,75 proc., a to oznacza średnie tempo obniżek o 0,25 pkt. proc. miesięcznie” – prognozują analitycy. Zwracają jednak uwagę, że spadek inflacji na Węgrzech to efekt słabszych wyników aktywności gospodarczej.
Zobacz także:
Niespodziewana decyzja Szwajcarskiego Banku Centralnego. Stopy procentowe w dół
Stopy procentowe w Polsce bez zmian?
Rumunia z kolei jest ostatnim krajem regionu, który nie zdecydował się dotąd na cięcie stóp – tamtejszy wskaźnik inflacji wciąż pozostaje bowiem najwyższy w UE. Jak jednak przewiduje PIE, sytuacja ta ulegnie wkrótce zmianie. „W maju NBR prawdopodobnie rozpocznie cykl luzowania” – uważają eksperci Instytutu, przywołując prognozy firmy ING. Konsensus rynkowy zakłada obniżkę stóp w Rumunii o ok. 1,25 pkt. proc. do końca przyszłego roku – wynika z raportu.
Inflacja w marcu 2024 roku wyniosła 1,9 proc. rok do roku – poinformował Główny Urząd Statystyczny. Eksperci spodziewali się wyniku na poziomie 2,2 proc., chociaż pojawiały się też bardziej optymistyczne prognozy. Tempo wzrostu cen jest najniższe od 2019 roku. Są jednak i złe wiadomości. Czy to oznacza, że i w Polsce stopy procentowe zaczną spadać? „Naszym zdaniem zaskakująco niski odczyt inflacji nie zmieni w istotny sposób retoryki RPP i prezesa Glapińskiego” – stwierdzili w najnowszym raporcie analitycy banku Pekao.
Stopy procentowe obniżają nie tylko kraje regionu. W ostatnich dniach na cięcie zdecydował się też szwajcarski bank centralny.
