Wierzyciele muszą aktywnie nadzorować swoich dłużników po ogłoszeniu upadłości. Ci, którzy nie działają szybko, ryzykują utratą możliwości odzyskania swoich środków na czas nieokreślony.
W niedalekiej przyszłości, w odniesieniu do upadłości osobistej, to wierzyciel, a nie sąd, będzie odpowiedzialny za zapewnienie, że dłużnik będzie przestrzegał planu spłaty po ogłoszeniu upadłości. Jeśli dłużnik nie wywiąże się ze zobowiązań, wierzyciel może stracić swoje pieniądze. Proponowana nowelizacja prawa upadłościowego wprowadza znaczące zmiany, które mogą przyspieszyć proces, ale mogą również niekorzystnie wpłynąć na zaniedbujących obowiązki wierzycieli.
Zmiany w ustawodawstwie
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego zaproponowała poprawki mające na celu odciążenie sądów i przyspieszenie rozpatrywania spraw upadłościowych. Główna zmiana? Wyeliminowanie wymogu składania przez dłużników rocznych sprawozdań i przeniesienie całego nadzoru nad spłatami na wierzycieli.
Wcześniej, jeśli bankrut zaniedbał złożenie raportu, sąd był zobowiązany unieważnić plan spłaty, niezależnie od tego, czy raty były spłacane punktualnie. Ten obowiązek wkrótce zostanie wyeliminowany. Ponadto sąd zaprzestanie monitorowania egzekwowania planu. Wierzyciele będą musieli niezależnie nadzorować swoich dłużników.
Co się stanie, jeśli tego nie zrobią? Wierzyciele mają zaledwie 3 miesiące na odpowiedź, jeśli dłużnik zaprzestanie spłat. Co najważniejsze, odpowiedź ta musi zostać udzielona za pośrednictwem systemu informatycznego znanego jako Krajowy Rejestr Długów. Po upływie tego okresu dług zostanie automatycznie anulowany, a sąd nie będzie już wydawał żadnych orzeczeń w tej sprawie.
Ta poprawka odciąży sądy i zwiększy realizm nadzoru nad dłużnikami, ale stwarza ryzyko dla mniejszych wierzycieli. Instytucje finansowe i firmy z działami windykacyjnymi będą przygotowane. Zwykła osoba, która pożyczyła znajomemu 20 000 zł i czeka na spłatę, może znaleźć się bez możliwości odwołania i ostatecznie zostać z niczym.
Dodatkowe modyfikacje
Poprawka zawiera również inne praktyczne zmiany, w szczególności w artykule 219, sekcji 4 i artykule 221, sekcji 1a Prawa upadłościowego. Asystenci sędziów i personel sekretariatu będą mieli prawo do deklarowania prawomocności orzeczeń. Przyspieszy to procedury, które obecnie mogą trwać kilka miesięcy. Ponadto zostanie wyeliminowana możliwość wniesienia kasacji dotyczącej planów spłaty.
Ustawodawca zamierza również położyć definitywny kres próbom omijania planów spłaty. Od momentu ogłoszenia planu do zakończenia jego realizacji wszczynanie egzekucji będzie zabronione – zostanie to wyraźnie określone w ustawodawstwie. Jeśli dłużnik nie zapłaci, wierzyciel musi najpierw podjąć działania w celu unieważnienia planu, zanim będzie można rozpocząć egzekucję.
Zmiany te mają na celu uproszczenie operacji sądowych i wyjaśnienie systemu; jednak dla wierzycieli oznacza to jeden krytyczny punkt: jeśli zaniedbasz monitorowanie swojego dłużnika, możesz nie odzyskać swoich środków. A co z dłużnikiem? Może otrzymać drugą szansę — potencjalnie bez ugody z nieuważnymi wierzycielami.
