Od tego roku KAS zaczęła realnie ścigać firmy, które omijają polskie i europejskie sankcje nałożone na Rosję i Białoruś – nałożono już blisko 21 mln zł kar.
Od tego roku KAS zaczęła realnie ścigać firmy, które omijają polskie i europejskie sankcje nałożone na Rosję i Białoruś
51 postępowań wszczęły w tym roku organy celno-skarbowe w całej Polsce wobec firm, które nie przestrzegają sankcji unijnych i krajowych na handel z Rosją i Białorusią. Wydano łącznie 37 decyzji, w tym 24 o nałożeniu kary pieniężnej na łączną kwotę ponad 20,8 mln zł – wynika z danych Krajowej Administracji Skarbowej dla „Rzeczpospolitej”.
To efekty zmian w kierownictwie KAS, kiedy to Bartosza Zbaraszczuka zastąpił Marcin Łoboda. Wcześniej – w ciągu dwóch lat od ustanowienia pierwszych sankcji – wydane zostały tylko dwie decyzje o karach na łączną kwotę 71,3 tys. zł.
Rosja omija sankcje
Sankcje – gospodarcze i finansowe – nałożone na firmy oraz obywateli, w tym rosyjskich oligarchów, mają utrudnić Rosji prowadzenie wojny w Ukrainie. Ostatni, 14. pakiet antyrosyjskich sankcji UE nałożyła pod koniec czerwca tego roku – tym razem uderzają one przede wszystkim w rosyjskie koncerny handlujące helem i metalami ziem rzadkich oraz nakładają embarga eksportowe na 61 firm (m.in. z Chin, Kazachstanu, Turcji i ZEA), które pomagają Rosji w dostawach towarów i technologii podwójnego zastosowania. Swoją listę sankcyjną wprowadziła w kwietniu 2022 r. Polska. Obecnie jest na niej już kilkaset firm i osób fizycznych, także polityków z Białorusi (ostatnio trafił na nią Dmytro Firtash, ukraiński oligarcha). Decyzje o wpis wydaje szef MSWiA na wniosek polskich służb – ABW, CBA, SKA i KAS.
Okazuje się jednak, że w praktyce uprawnienie do objęcia sankcjami podmiot lub osobę fizyczną Krajowa Administracja Skarbowa zaczęła realnie wykorzystywać dopiero od tego roku – w marcu nowy szef KAS Marcin Łoboda po raz pierwszy złożył do ministra spraw wewnętrznych i administracji wnioski o objęcie środkami ograniczającymi i dokonanie wpisu na listę sankcyjną MSWiA. Na jego wniosek za omijanie sankcji i handel z Rosją m.in. luksusowymi samochodami i elektroniką na listę wpisano sześć podmiotów. To m.in. Tradeservices z Łochowa i VAN7 z Imielina. Wpisanie na polską listę sankcyjną oznacza m.in. zamrożenie wszystkich środków finansowych i zasobów gospodarczych, wykluczenie z przetargu lub konkursu i w przypadku cudzoziemców zakaz wjazdu do Polski. – Obecnie proceduje się kolejne wnioski w celu zgłoszenia ich do MSWiA – mówi nam Justyna Pasieczyńska, rzeczniczka Krajowej Administracji Skarbowej.
Nie wiadomo, dlaczego przez blisko dwa lata poprzedni szef KAS Bartosz Zbaraszczuk tego nie robił, podobnie jak nie nakładano kar pieniężnych na podmioty omijające sankcje.
– Jest to dla mnie zaskakująca i niepokojąca informacja. Stanie się przedmiotem naszego posiedzenia. Będziemy dociekać, co było powodem patrzenia na firmy omijające sankcje przez palce – mówi „Rz” posłanka KO Krystyna Skowrońska, wiceprzewodnicząca sejmowej Komisji Finansów Publicznych.
Ile firm poddano kontroli ws. omijania sankcji i zakazu handlu z Białorusią i Rosją?
Krajowa Administracja Skarbowa ma również uprawnienia do nakładania kar pieniężnych na firmy, które sankcji nie przestrzegają. Okazuje się, że tak naprawdę dopiero od marca tego roku organy celno-skarbowe je nakładają. Spośród wydanych w tym roku 37 decyzji 24 dotyczy nałożenia kary na łączną kwotę 20 833 327 zł, z czego 14 decyzji to efekt naruszenia sankcji unijnych (na blisko 2 mln zł), kolejne 10 związanych jest z naruszeniem polskiej ustawy sankcyjnej (18,8 mln zł). W 13 przypadkach wydano decyzję o decyzji o umorzeniu od nałożenia kary pieniężnej. Co to są za firmy?
– Wydane decyzje mogą dotyczyć zarówno podmiotów polskich, jak i z kapitałem rosyjskim czy białoruskim, a także obywateli różnych państw. Nie gromadzimy bardziej szczegółowych informacji z uwzględnieniem takiego kryterium – wyjaśnia rzeczniczka KAS.
Ile firm jest obecnie poddanych kontroli czy nie omijają sankcji i zakazu handlu z Białorusią i Rosją? KAS zapewnia, że działania takie prowadzone są „na bieżąco”. – Identyfikujemy informacje o możliwym procederze i mechanizmach naruszania środków ograniczających przez podmioty oraz osoby. Zidentyfikowane mechanizmy dotyczą przede wszystkim przywozu lub wywozu różnych towarów i związanych z nimi naruszeń sankcji – podkreśla Pasieczyńska.
