Kiedy urodzi się ostatni Polak? Specjalista ds. demografii odpowiada

Twierdzenie, że kobiety stawiające karierę nad życie rodzinne odpowiadają za niską dzietność, to po prostu mit – uważa Mateusz Łakomy, specjalista ds. demografii. W weekendowym dodatku dziennika „Rzeczpospolita” „Plus Minus” ekspertowi zadano też pytanie, kiedy urodzi się ostatni Polak. Zdjęcie

Kiedy urodzi się ostatni Polak? Specjalista ds. demografii wskazuje, że nie zależy to tylko od dzietności /123RF/PICSEL Reklama

Według niedawno opublikowanego opracowania GUS (Rozwój regionalny Polski – raport analityczny 2023) liczba ludności w Polsce w 2060 r. wyniesie 30,9 mln. Przypomnijmy, że na koniec 2023 r. liczba ludności w naszym kraju wyniosła 37,635 mln. To oznacza, że w przeciągu 35 lat ubędzie 6,735 mln Polaków. 

Prognozy GUS. Polaków będzie ubywać i będą coraz starsi

Populacja Polski będzie też coraz starsza. Przewidywany jest wzrost liczby ludności w wieku poprodukcyjnym, czyli 60 lat i więcej dla kobiet oraz 65 lat i więcej dla mężczyzn. Według GUS, w 2060 r. liczba ludności w wieku poprodukcyjnym wyniesie w Polsce ok. 11,0 mln wobec blisko 9,0 mln w 2025 r. Wiek poprodukcyjny według definicji GUS to taki wiek, w którym nie jesteśmy już zdolni do pracy – w przeciwieństwie do wieku produkcyjnego, który wynosi 18-64 lata dla mężczyzn, a dla kobiet – 18-59 lat.

Reklama

W Polsce ostatnio dużo mówi się o demografii i o związanych z nią niepokojących tendencjach na rynku pracy. Rosnącą rzeszę Polaków w wieku poprodukcyjnym będzie utrzymywać coraz mniejsza liczba ludzi młodych. Jeśli dzietność w Polsce dalej będzie utrzymywać się na tak niskim poziomie, jak w 2023 r., kiedy to według GUS współczynnik dzietności w naszym kraju wyniósł 1,158, coraz bardziej zasadne stawać będzie się pytanie, które w „Rzeczpospolitej” zadano specjaliście. Jak zaznaczono, pytanie to „samo w sobie wzbudza zainteresowanie i niepokój”, a brzmi: kiedy urodzi się ostatni Polak?

Kiedy urodzi się ostatni Polak? Demograf: To zależy nie tylko od dzietności

„Na to pytanie nie ma jednej odpowiedzi” – mówi Mateusz Łakomy. „Wszystko zależy nie tylko od dzietności, ale też od migracji – zarówno imigracji, jak i emigracji Polaków za granicę. Odpowiadając jednak wprost – nie w tym, nie w następnym stuleciu, ale kiedyś tak. W naszym zasięgu jest zapobieżenie temu. W tym celu wzrosnąć musi dzietność, a saldo migracji pozostać co najmniej zerowe. Doprowadzi to do sytuacji, w której groźba zawarta w pytaniu o narodziny ostatniego Polaka nigdy się nie ziści.”

Jak wskazał demograf, wielkość gospodarki i jej rozwój, zdolność do wdrażania innowacji, kwestie społeczne – emerytury, zasiłki i ogólnie pojęte wsparcie dla słabszych – obronność, edukacja i nauka, świadczenie usług publicznych – wszystko to zależy od stanu krajowej demografii. „Gdy jest on 'zły’, znacząco spada potencjał w tych dziedzinach i pojawiają się problemy społeczne oraz ekonomiczne” – mówi ekspert.

Ekspert o „micie” dotyczącym kariery zawodowej kobiet i dzietności

Łakomy zauważa, że nieprawdziwe jest twierdzenie, iż kobiety stawiające karierę ponad życie rodzinne odpowiadają za niską dzietność. 

„Statystyka wskazuje, że tego typu oskarżenia nie mają pokrycia w rzeczywistości. W demografii rozróżniamy bowiem trzy rodzaje preferencji u kobiet: stawianie pracy ponad dom i rodzinę, stawianie rodziny i domu ponad pracę oraz trzecią, starającą się godzić dwie poprzednie, nazywaną adaptacyjną. I faktycznie, kobiety wykazujące pierwszą z tych preferencji mają zdecydowanie mniej dzieci niż kobiety z pozostałych dwóch grup. Niemniej są one w znaczącej mniejszości – wśród polskich kobiet zdecydowanie dominuje preferencja adaptacyjna” – ocenił rozmówca „Rzeczpospolitej”.

Jak dodał specjalista, z badań wynika, że kobiety w Polsce chciałyby móc pracować mniej, głównie ze względu na rodzinę. 

„I tu wraca kwestia form zatrudnienia i niskiej dostępności pracy na część etatu, pożądanej przez nawet jedną trzecią badanych kobiet. Mimo chęci mają one więc utrudnione realizowanie swoich adaptacyjnych preferencji i utrzymywanie wedle uznania balansu między pracą a rodziną. Twierdzenie, że kobiety stawiające karierę nad życie rodzinne odpowiadają za niską dzietność to po prostu mit” – podsumował Łakomy. 

Wideo Odtwarzacz wideo wymaga uruchomienia obsługi JavaScript w przeglądarce. „Szczerze o pieniądzach”: Długi i oszczędności, czyli co Polak ma w portfelu Polsat News

Źródło