To imponujące wyróżnienie! Czwarta edycja serii „4 x nowoczesność” prezentuje spektrum różnych interpretacji nowoczesności w polskiej sztuce, architekturze i wzornictwie od końca XIX wieku do dziś, prezentując jeden z wyróżniających się elementów Bizzarto – nagradzany fotel Bofii, wykonany przez Grynasz Studio. Rozmawiamy z Martą Niemywską-Grynasz i Dawidem Grynaszem o inspiracjach, które ukształtowały ten mebel, oraz o istotnych refleksjach społecznych uchwyconych na wystawie.
Początkowo poszukiwano estetyki narodowej (1890-1918), potem nastąpiły dwie dekady odrodzonej Polski (od 1918 r.), a następnie Polska Rzeczpospolita Ludowa (po 1945 r.). Teraz znajdujemy się w tętniącej życiem epoce pełnej wydarzeń i projektów, począwszy od 1989 r. Wystawa „TRANSFORMACJE. Nowoczesność w III RP” przedstawia bardzo zróżnicowany, wieloaspektowy i dynamiczny krajobraz innowacji artystycznych i projektowych we współczesnej Polsce. Jednym z jej symboli jest fotel Bofii – projekt Grynasz Studio dla marki Bizzarto, zainspirowany pracami postmodernistycznego architekta Ricardo Boffila.
Dynamiczny krajobraz designu
Środowisko kreatywne w Polsce po 1989 r. było i jest nadal niezwykle dynamiczne. Podczas burzliwych lat transformacji, postmodernizm zapuścił tu korzenie, rzucając wyzwanie ustalonym doktrynom, łamiąc normy i wyrażając się poprzez żywą różnorodność form. W tym czasie geometryczna i minimalistyczna estetyka była w dużej mierze odrzucana, podczas gdy z jednej strony istniało duże zainteresowanie wpływami historycznymi, a z drugiej kulturą popularną. Jednak to szybko ewoluowało.
Dekadę później modernizm odrodził się ze świeżą perspektywą, trend, którego kolejne iteracje świętowały sukcesy zarówno przed, jak i po wojnie (od około 1956 r.). Nadal wpływa na filozofię projektowania, służąc jako naczynie dla racjonalizmu. To podejście ułatwia optymalizację funkcji, formy i opłacalności. Natomiast wolna abstrakcja, która wymyka się racjonalnym ograniczeniom, pojawia się w sferze sztuki. Tymczasem projektowanie jest coraz bardziej pod wpływem trendu personalizacji, co skłania zarówno klientów, jak i projektantów do poszukiwania dostosowanych, niuansowanych rozwiązań, aby sprostać konkretnym potrzebom różnych odbiorców.
Projekt jako lustro rzeczywistości
Design w Polsce ewoluuje więc w wielu kierunkach. Marta Niemywska-Grynasz podkreśla, że krakowska wystawa pokazuje, jak wszystkie obszary kreatywności łączą się, przeplatają i wpływają na siebie nawzajem. – Korzystając z przykładów z projektów architektonicznych i projektowych, ceramiki artystycznej, obrazów i tkanin artystycznych, kuratorzy tej wystawy prowadzą publiczność przez różne formy kreatywne, które odpowiadają konkretnym kontekstom geopolitycznym, ekonomicznym i społecznym – zauważa projektantka.
Kuratorzy wystawy – prof. dr hab. Czesława Frejlich, Alicja Kilijańska, Joanna Regina Kowalska, Agata Małodobry, prof. dr hab. Andrzej Szczerski i dr Katarzyna Uchowicz – podkreślili w swoim komentarzu, że prezentowane projekty odzwierciedlają m.in. poszukiwanie odrębności i tożsamości w odniesieniu do historii lub tradycji lokalnych, dialog z naturą oraz kontekst społeczny, w którym te projekty są nie tylko realizowane, ale są fundamentalnie pomyślane.
Dawid Grynasz również dostrzega znaczenie tego rozległego kontekstu. – Nasza kultura materialna, obejmująca to, czym się otaczamy, decyzje konsumenckie, które podejmujemy, i styl życia, który na podstawie tych wyborów kultywujemy, wyłania się ze skomplikowanej mozaiki czynników – komentuje. – Dzięki temu widzowie krakowskiej wystawy mogą analizować poszczególne obiekty, a także obserwować, jak różne nurty myślowe i trendy spotykają się, aby kształtować krajobraz polskiej sceny kreatywnej – dodaje.
Duet projektantów podkreśla również ważną rolę edukacyjną wystawy w MNK. – Wierzymy, że przyjęta narracja i różnorodność prezentowanych obiektów pomagają widzom lepiej zrozumieć te zjawiska i ich wzajemne powiązania – podkreśla współzałożyciel Grynasz Studio.
Bofii wśród znamienitego towarzystwa
Na wystawie prezentowane są prace najwybitniejszych polskich artystów i projektantów działających od 1989 roku. Naturalnie, Marta Niemywska-Grynasz i Dawid Grynasz są w tej grupie, ponieważ ich liczne, wybitne projekty wzbogacają portfolio marki Bizzarto. Aranżacja, wykonana przez Magdalenę Bujak, podkreśla fotel Bofii. Ten niezwykły mebel ujawnia elementy zarówno modernizmu, jak i postmodernizmu.
Jak to osiągnąć? – W naszych projektach często czerpiemy z historii architektury i designu. Dla nas stanowi to naturalną ciągłość idei, a także sposób na wykorzystanie tożsamości projektu. Oboje ukończyliśmy liceum plastyczne i studiowaliśmy sztukę. Dużo podróżujemy. Każdy z naszych projektów jest zarówno odpowiedzią na potrzeby klientów, jak i odzwierciedleniem tego, co nas fascynuje, dodaje energii i inspiruje – wyjaśnia Dawid Grynasz. – Jeśli chodzi o fotel Bofii, zainspirowała nas praca hiszpańskiego architekta postmodernistycznego, Ricardo Boffila. Wyraziste linie podłokietników i poduszek nawiązują do detali znalezionych w budynkach mistrza, a paleta kolorów wybranych przez nas tkanin nawiązuje do odcieni południowej Hiszpanii – wyjaśnia.