Biała budowla pośród bujnego krajobrazu Woli Justowskiej
Na krakowskiej Woli Justowskiej powstał dom rodzinny, łączący nowoczesną architekturę z ekologicznymi rozwiązaniami i niezwykłą dbałością o detale. To budynek, którego nie można pominąć.
Wola Justowska jest uznawana za najbardziej ekskluzywną dzielnicę mieszkaniową w Krakowie. Często porównywana do krakowskiego Beverly Hills, przywołuje porównania do zamożnej enklawy w Los Angeles, znanej z tego, że mieszkają tam bogaci i sławni.
Urok tej dawnej podkrakowskiej wsi bierze się z jej doskonałej lokalizacji: znajduje się niedaleko centrum miasta, a jednocześnie jest otoczona rzadko spotykaną zielenią, typową dla dużych obszarów miejskich. W pobliżu znajduje się Las Wolski (największy park leśny w Krakowie, z licznymi ścieżkami spacerowymi), ogród zoologiczny i Kopiec Piłsudskiego.
Przyszły właściciel Białego Domu wybrał niewielką działkę położoną przy spokojnej ulicy Leona Chwistka. Wcześniej na tym miejscu znajdowała się budowla w stylu daczy z końca lat 80. XX wieku. Budynek ten został rozebrany, a materiały z rozbiórki wykorzystano ponownie do budowy nowego domu.
Co ciekawe, projekt wspomnianej daczy i dwóch sąsiednich domów był dziełem jednego architekta, Zbigniewa Włodeckiego, który już nie żyje. Jednym z godnych uwagi projektów jest modernistyczna willa z 1972 roku, położona tuż za północnym krańcem działki.
Podstawowym celem zespołu projektowego było stworzenie obiektu o unikalnej formie, który, choć nie naśladowałby bezpośrednio okolicznej architektury, mógłby z nią harmonijnie współistnieć, szczególnie w nawiązaniu do willi Włodeckiego.
Architekci czerpali inspirację z dzieł Leona Chwistka, a w szczególności z jego obrazów „Miasto I” i „Miasto II”. Łącząc modernistyczną estetykę z geometryczną precyzją, chcieli nadać nowej strukturze symboliczne znaczenie.
Od samego początku poszukiwanie odpowiedniej formy dla rezydencji było inspirowane koncepcją typowej willi miejskiej. Według architektów z UCEES nie chcieli jednak iść na nadmierne kompromisy. Konstrukcja o płaskim dachu, położona na zwartej działce i otoczona zielenią, miała przyciągać uwagę, być dobrze widoczna i prowokować do refleksji. Wyróżniając się, a wręcz ignorując otaczającą architekturę, miała nawiązywać do modernistycznej willi Włodeckiego.
Architekci zaprojektowali budynek o powierzchni użytkowej 490 metrów kwadratowych na planie zbliżonym do kwadratu, ściśle nawiązując do fundamentów poprzedniego domu. Jego zwarta bryła, jednolity biały sześcian, miała oddawać jego istotę wyłącznie poprzez formę i fakturę.
Beton stanowił główny materiał w projekcie. Do stworzenia trójwymiarowych paneli GRC wzmocnionych włóknem szklanym, które zdobią elewacje budynku od podstawy aż po dach, wykorzystano biały cement. Takie podejście pozwoliło na stworzenie dynamicznej i nowoczesnej formy architektonicznej, wyróżniającej się na tle sąsiednich budynków.
Dom został zaprojektowany tak, aby zachwycał od pierwszego wejrzenia, a jednocześnie intrygował przy dalszej eksploracji. Forma architektoniczna powstała w wyniku „kucia” kolejnych warstw sześcianu, czego efektem jest obniżona górna kondygnacja, wklęsłe, soczewkowate kształty na pierwszym piętrze, zagłębione tarasy na parterze, otwory okienne i precyzyjnie „frezowane” betonowe detale na fasadzie.
Betonowe panele na elewacji tworzą spójną, przypominającą układankę całość. W związku z tym projekt domu wyklucza wszelkie obróbki blacharskie, gzymsy, okapy, parapety i elementy zewnętrzne wykonane z materiałów innych niż beton. Jedynym wyjątkiem są szyby okienne i niemal niewidoczna, przezroczysta balustrada na parterze.
Drobiazgowa dbałość o szczegóły była kluczowa dla ukształtowania ostatecznego wyglądu i charakteru Białego Domu. Każde połączenie elementów elewacji – połączenia między panelami płaskimi i trójwymiarowymi, ich integracja ze szkłem, oknami i drzwiami – zostało starannie zaprojektowane i wykonane z precyzją.
Detale stanowią dominującą cechę całego budynku. Przejawiają się one we wnękach, zaokrąglonych parapetach, rytmicznych otworach, a także we wzorach podłóg i tarasów. Ta dbałość o szczegóły wykracza poza sam budynek, obejmując pionowe słupki ogrodzeniowe wbite w ziemię oraz gładką, jednolitą okładzinę bramy i wejścia.
Subtelny charakter tych rozwiązań sprawia, że ich pełnię najlepiej docenić z bliska. Skrupulatne wykonanie i architektoniczna dyscyplina miały na celu nadanie budynkowi minimalistycznego, a zarazem wyrafinowanego charakteru.
Wszystkie zaplanowane rozwiązania przestrzenne, kaskadowe zarówno pod względem układu, jak i elewacji, przyczyniają się do teatralnego charakteru budynku. Podkreślają kontrast między otwartą formą od strony ogrodu a bardziej zamkniętą, monolityczną fasadą od strony drogi.
Wystające dachy, wsporniki i zróżnicowane faktury fasady zaprojektowano tak, aby nadać budowli dynamiczny charakter, jednocześnie redukując odbicia światła i chroniąc w ten sposób miejscową przyrodę.
Projekt kładzie duży nacisk na względy ekologiczne. Materiał użyty do produkcji paneli GRC bazuje na cemencie TioCem, który działa jak fotokatalizator, eliminując tlenki azotu z zanieczyszczonego powietrza. To przełomowa technologia, a Biały Dom stanowi przykład zastosowania antysmogowych fasad betonowych w domach jednorodzinnych.
Kolejnym istotnym aspektem środowiskowym był recykling poprzedniej konstrukcji i wykorzystanie kruszywa z rozbiórki do produkcji betonu na nowy dom. Lokalizacja budynku na działce wiązała się również z priorytetem zachowania wszystkich istniejących drzew, które są nieocenionym atutem tej lokalizacji.
Dbałość o środowisko naturalne znajduje odzwierciedlenie w zastosowaniu systemów wentylacji z odzyskiem ciepła, paneli fotowoltaicznych, zbiorników na deszczówkę i zielonych tarasów. Projekt obejmuje również inteligentne systemy zarządzania energią, nawadniania i oświetlenia, co podkreśla jego ekologiczny i zrównoważony charakter.
_______
Warsztat:
