„W ciągu ostatnich 19 miesięcy liczba „białych plam” w zakresie opieki nad dziećmi poniżej trzeciego roku życia zmniejszyła się z 1105 do 870 gmin” – poinformowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w rozmowie z Interią Biznes. Od kilku dni trwa dodatkowy nabór do inicjatywy „Aktywny Maluch”. Samorządy otrzymają zwiększone wsparcie finansowe, a także złagodzone zostaną ograniczenia.
/ Tomasz Jastrzebowski / Reporter
W ciągu nieco ponad półtora roku z mapy Polski zniknęło 235 gmin pozbawionych dostępu do publicznych żłobków, poinformowało Ministerstwo Rodziny. Do 2029 roku plan zakłada utworzenie 100 000 dodatkowych miejsc w żłobkach dla dzieci poniżej trzeciego roku życia w całym kraju, a resort Agnieszki Dziemianowicz-Bąk niedawno uprościł dostęp samorządów do finansowania.
Powstanie ponad 100 000 miejsc w żłobkach
W piątek, 8 sierpnia, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło szóstą nowelizację programu „Aktywny Maluch” na lata 2022-2029. Rozpoczął się również dodatkowy nabór, który potrwa do 5 września.
Reklama
„Do 2029 roku w całym kraju powstanie ponad 102 577 nowych miejsc w żłobkach, klubach dziecięcych i u opiekunów dziennych dla dzieci do lat trzech ” – podano w komunikacie prasowym Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Inicjatywa dofinansowania nowych miejsc opieki dla jednostek samorządu terytorialnego wykorzystała dotychczas budżet w wysokości 6,5 mld zł . „Aktywny Maluch” jest finansowany ze środków budżetu państwa oraz środków unijnych, w tym Krajowego Planu Odbudowy (KPO).
Według stanu na 31 lipca 2025 roku Ministerstwo poinformowało , że w Polsce dostępnych było 257 343 miejsc w żłobkach dla dzieci do lat trzech w 8824 placówkach. Dla porównania, w grudniu 2023 roku takich miejsc było 226 405 w 7578 placówkach. Oznacza to wzrost o blisko 31 000 miejsc w żłobkach publicznych w ciągu ostatnich osiemnastu miesięcy. W tym okresie w kilku miastach poczyniono znaczące inwestycje w ramach programu „Aktywny Maluch”:
- Bydgoszcz : 18 mln zł przeznaczonych na nowy żłobek miejski – ok. 180 miejsc,
- Białystok : ok. 10 mln zł na rozbudowę żłobków – ok. 140 miejsc,
- Jasionka : ponad 17 mln zł na nowy żłobek miejski – ok. 250 miejsc.
Zmiany w programie „Aktywny Maluch”. Zwiększone finansowanie, zmniejszone ograniczenia.
Dodatkowy nabór do programu „Aktywny Maluch” będzie trwał do 5 września br. Ministerstwo Rodziny proponuje zmiany w finansowaniu mające na celu zwiększenie elastyczności i dostępności instytucjonalnej opieki nad dziećmi.
„W wyniku przeglądu Narodowego Programu Opieki kwota dofinansowania na tworzenie miejsc opieki dla jednostek samorządu terytorialnego została zwiększona do kwoty 57 528 zł netto VAT na każde utworzone miejsce” – wskazano w dokumencie z dnia 4 sierpnia 2025 r.
Przeczytaj w Interii : Które regiony stracą inwestycje w KPO?
Gminy, które wcześniej (od 19 stycznia 2023 r.) otrzymywały dofinansowanie na tworzenie miejsc opieki w dotychczasowej stawce 35 862 zł netto za miejsce, mogą teraz ubiegać się o dodatkowe dofinansowanie i zwiększenie puli do ponad 57 500 zł . Zmiany są jednak bardziej obszerne i dotyczą w szczególności „białych plam”:
- minimalny wymagany poziom obłożenia miejsc opieki został zmniejszony z 80% do 75% ,
- wskaźniki wyników zostały uniezależnione od siebie,
- w przypadku punktów opieki utworzonych w gminach wyznaczonych jako tzw. białe punkty , odstępuje się od wymogu zapewnienia minimalnego poziomu zatrudnienia w tych punktach ,
- wprowadzono możliwość ubiegania się o zwrot VAT z KPO ,
- Jeżeli wymagana liczba miejsc nie zostanie obsadzona w ciągu 12 miesięcy, nie będzie to miało wpływu na liczbę miejsc uznanych za utworzone ani na liczbę miejsc objętych finansowaniem w ciągu kolejnych 24 miesięcy.
Zmiany wprowadzone przez ministerstwo obowiązują z mocą wsteczną od 19 stycznia 2023 r. i dotyczą wszystkich beneficjentów programu.
Coraz mniej jest gmin bez publicznych żłobków. „Biedronki” znikają.
W ciągu ostatnich 19 miesięcy w każdym województwie odnotowano spadek liczby gmin sklasyfikowanych jako „białe plamy” – obszary, w których brakuje dostępu do publicznych placówek opieki nad dziećmi do lat trzech
