Niedawna aukcja meteorytu w Sotheby's w Nowym Jorku wywołała konflikt dyplomatyczny. 23,7-kilogramowa (53,7 funta) skała pochodząca z Marsa, odkryta w Nigrze, osiągnęła rekordową cenę przekraczającą 5 milionów dolarów. Rząd w Niamey wszczął dochodzenie, aby wyjaśnić, w jaki sposób ten meteoryt, uważany za skarb narodowy, opuścił kraj. Ogłoszono zakaz eksportu wszelkich minerałów.
/ CHARLY TRIBALLEAU / AFP
Meteoryty mogą spaść w dowolne miejsce na planecie, ale ich pozyskiwanie jest najskuteczniejsze na jałowych pustyniach. W związku z tym Sahara od dawna jest wiodącym miejscem odkrywania tych niebiańskich kamieni. W tych regionach działają sieci „łowców meteorytów”, sprzedając swoje znaleziska kolekcjonerom lub badaczom. Najbardziej unikatowe i poszukiwane okazy pochodzą z Marsa i Księżyca, a ceny za kilogram meteorytu wahają się od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy dolarów.
Odkryto meteoryt marsjański na Saharze. Niger rozpoczyna śledztwo
Rdzawy kamień, który wywołał międzynarodową debatę, został odkryty dwa lata temu na Saharze w Nigrze przez poszukiwacza meteorytów, który następnie sprzedał go handlarzowi. Największy meteoryt z Marsa, jaki kiedykolwiek odkryto na Ziemi, nosi nazwę „NWA 16788”.
Reklama Rozwiń
Na początku czerwca kamień został wystawiony na aukcję w Sotheby's w Nowym Jorku, gdzie licytacja pobiła rekordy. Ten marsjański kamień, największy fragment Czerwonej Planety, jaki kiedykolwiek znaleziono na Ziemi, został sprzedany za 4,3 miliona dolarów. Przedmiot waży 24,7 kilograma, a tożsamość nabywcy pozostaje nieujawniona.
Zaskakująco wysoka cena „NWA 16788” została ogłoszona w domu aukcyjnym. Niger nie wyraził jednak zadowolenia ze sprzedaży, nazywając ją „nielegalnym handlem międzynarodowym”. Lokalne władze wyraziły obawy dotyczące możliwości przemytu i zapowiedziały wszczęcie dochodzenia. Aby monitorować drogi eksportu kamieni szlachetnych i minerałów, prezydent generał Abdourahamane Tiani wstrzymał eksport kamieni szlachetnych i półszlachetnych oraz meteorytów w całym kraju.
Aukcja meteorytów. Sotheby's potwierdza jej legalność
Sotheby's oświadczył, że meteoryt został wydobyty z Nigru i przetransportowany zgodnie ze wszystkimi stosownymi przepisami międzynarodowymi. „Podobnie jak w przypadku wszystkich naszych przedmiotów, wszystkie niezbędne dokumenty zostały prawidłowo załatwione na każdym etapie transportu, zgodnie z najlepszymi praktykami i wymogami krajów zaangażowanych w transport” – oświadczył dom aukcyjny w oświadczeniu dla Associated Press.
Wiadomo, że po wydobyciu z Nigru, a przed aukcją, kamień znajdował się w prywatnej galerii w Arezzo w Toskanii we Włoszech. Grupa naukowców z Uniwersytetu Florenckiego zbadała następnie jego pochodzenie. Meteoryt był krótko eksponowany w Rzymie, a ostatecznie w Nowym Jorku przed aukcją, gdzie jego podróż prześledziło włoskie czasopismo naukowe „Heritage”.
Spośród szacowanych 50 000 meteorytów znalezionych na Ziemi, mniej niż 400 ma marsjańskie pochodzenie. Niektóre kraje, takie jak Maroko, gdzie meteoryty są często odkrywane, uchwaliły prawa restytucyjne (zwrot meteorytu lub unieważnienie transakcji). Niger chroni swoje dobra kulturowe na mocy ustawy z 1997 roku, która obejmuje między innymi „okazy mineralogiczne”, choć meteoryty nie są w niej wprost wymienione. Brak konkretnych przepisów może tłumaczyć, dlaczego artefakt mógł opuścić kraj niezauważony.
Zgodnie z Konwencją UNESCO o ochronie dóbr kultury, ratyfikowaną zarówno przez Niger, jak i Stany Zjednoczone, rzadkie minerały, takie jak meteoryty, mogą zostać uznane za takie. „Niger musi udowodnić prawo własności do meteorytu i udowodnić, że został on wywieziony bezprawnie, ponieważ nielegalny eksport z danego kraju nie oznacza, że meteoryt jest nielegalny w Stanach Zjednoczonych” – wyjaśnia Patty Gerstenblith, prawniczka specjalizująca się w prawie dotyczącym dziedzictwa kulturowego i nielegalnego handlu, jak donosi CNBC.
wideo wymaga włączonej obsługi JavaScript w przeglądarce. Polsat News
