Komisja Europejska przedstawiła w środę projekt nowego budżetu UE na lata 2028–2034. Sugerowany budżet długoterminowy został zwiększony do 2 bilionów euro. Wśród propozycji znalazło się 300 miliardów euro przeznaczonych na rolnictwo i aż 131 miliardów euro na obronę i przestrzeń kosmiczną w przyszłym budżecie UE. Dokument ten ma stanowić podstawę do dyskusji między państwami członkowskimi. „Polska jest największym beneficjentem największego budżetu UE w historii!” – skomentował w mediach społecznościowych minister finansów Andrzej Domański, odnosząc się do projektu nowego budżetu UE.
/ Jean-Francois Badias / East News
„ To budżet na nową erę , odzwierciedlający aspiracje Europy. Odpowiada on na wyzwania stojące przed Europą i wzmacnia naszą autonomię” – stwierdziła Ursula von der Leyen na portalu X.
Zwiększać
„ Każde euro z budżetu UE powinno być łatwo dostępne dla osób i inicjatyw, które ma wspierać (…). Ponadto musi koncentrować się na sprawach o największym znaczeniu dla Europejczyków, w których budżet UE może przynieść lepsze rezultaty niż same budżety krajowe. (…) Potrzebujemy elastyczności, aby reagować na nieprzewidziane okoliczności. Szybkie działanie w czasie kryzysu lub zmiany priorytetów ucieleśnia istotę elastyczności. Dlatego proponujemy ambitny budżet UE dla Europy ” – zauważył Piotr Serafin, komisarz europejski ds. budżetu. Podkreślił, że „fundusze UE będą wykorzystywane zgodnie z zasadą praworządności”.
Reklama
Przewodnicząca Ursula von der Leyen oświadczyła, że praworządność będzie podstawowym warunkiem wykorzystania środków przewidzianych w nowym budżecie UE .
Zwiększać
Miliardy euro na odbudowę Ukrainy
Serafin podkreślił, że Komisja Europejska opowiada się za przeznaczeniem 300 miliardów euro na rolnictwo , 451 miliardów euro na Fundusz Konkurencyjności oraz 218 miliardów euro w budżecie UE na lata 2028–2034, przeznaczonych na obszary słabiej rozwinięte. Ponadto Komisja Europejska proponuje pięciokrotne zwiększenie – do 131 miliardów euro – środków na obronę i przestrzeń kosmiczną w przyszłym budżecie UE.
Nawiązał również do planów utworzenia funduszu w wysokości do 100 miliardów euro na pomoc ogarniętej wojną Ukrainie.
„To stanowi długoterminowe zobowiązanie na rzecz odbudowy i odnowy Ukrainy” – stwierdził, zaznaczając, że finansowanie będzie „powyżej pułapu” budżetu .
Wspomniał także o propozycji wprowadzenia nowych źródeł dochodów do budżetu UE, które obejmowałyby podatki od tytoniu i korporacji .
Minister finansów Andrzej Domański podzielił się w mediach społecznościowych swoimi przemyśleniami na temat proponowanego nowego budżetu. „ Polska jest największym beneficjentem największego budżetu UE w historii! Propozycja wskazuje na wzrost wydatków w priorytetowych sektorach Polski. Bezpieczeństwo, spójność, rolnictwo i innowacje są niezbędne dla rozwoju silnej gospodarki. Gratulacje dla naszego komisarza Piotra Serafina” – napisał w środę na swoim profilu na platformie X.
Nowy budżet dla krajów UE. Ogłoszono kwoty
Nowy budżet ma na celu sprostanie rosnącym wyzwaniom stojącym przed UE, zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Wyzwania te obejmują reperkusje rosyjskiej inwazji na Ukrainę, rosnące napięcia geopolityczne oraz pogarszającą się pozycję gospodarczą UE na rynkach światowych. Ponadto UE przygotowuje się do potencjalnego rozszerzenia o Ukrainę, Mołdawię i kraje Bałkanów Zachodnich, co może wymagać dostosowań w polityce spójności i rolnictwie.
Stawka jest wysoka – środki te zostaną rozdzielone między kraje UE w ciągu siedmiu lat. Przewiduje się, że nowy budżet będzie obejmował zwiększone wydatki na bezpieczeństwo, obronę, jednolitą politykę migracyjną oraz fundusze na wsparcie innowacji i konkurencyjności europejskiej gospodarki . Ostateczny budżet musi uzyskać jednomyślną akceptację wszystkich państw członkowskich oraz poparcie Parlamentu Europejskiego; historycznie rzecz biorąc, wieloletnie ramy finansowe często były przyjmowane z opóźnieniami.
Nowy budżet UE przewiduje więcej środków na innowacje i konkurencyjność. A co z rolnictwem?
Nowy budżet przeznaczy więcej środków na innowacje i konkurencyjność. Jest to odpowiedź na raport z 2024 roku, przygotowany dla UE przez byłego prezesa Europejskiego Banku Centralnego, Mario Draghiego, który wskazuje, że wzrost gospodarczy UE jest niższy niż wzrost w USA i Chinach, jej globalna konkurencyjność słabnie, a jeśli europejscy przywódcy nie podejmą działań, kontynent może stanąć w obliczu „powolnej agonii”.
Niektóre kraje UE z silnym sektorem rolnym wyrażały obawy przed przedstawieniem projektu budżetu, że Wspólna Polityka Rolna, jeden z największych elementów budżetu UE, może zostać „ograniczona”. WPR jest kluczowa dla Polski, ponieważ polscy rolnicy otrzymują miliardy euro dotacji rocznie.
Kolejnym wyzwaniem dla przyszłego budżetu UE będzie spłata pożyczek zaciągniętych przez UE w ramach Funduszu Odbudowy o wartości 800 mld euro, począwszy od 2028 r. do 2058 r. Według analiz ekspertów spłata kapitału i odsetek może wynieść średnio 25 mld euro rocznie, a środki te muszą zostać uwzględnione w kolejnych wieloletnich ramach finansowych UE.
W związku z tym Komisja Europejska musi zidentyfikować nowe źródła dochodów