Wraz z ogłoszeniem maksymalnej górnej granicy daniny przez Ministra Finansów pierwsze miasta w Polsce podnoszą kwoty podatku od nieruchomości. Na szczęście dla mieszkańców nie są to istotne podwyżki: przy 55-metrowym mieszkaniu podwyżka o maksymalnie dopuszczalny poziom pociągnie za sobą dodatkową opłatę 13,5 zł rocznie więcej niż w 2023 roku. Dla miast to jednak odczuwalny zastrzyk pieniędzy.
Podatek od nieruchomości należy do podatków lokalnych i zasila budżety gmin, na terenie których są położone podlegające opodatkowaniu nieruchomości lub obiekty budowlane. Pieniądze z tego tytułu stanowią jedno z największych źródeł dochodów własnych gmin. Samorządy nie mogą jednak dowolnie ustalać kwot, lecz bazują na ogłaszanych co roku przez Ministerstwo Finansów stawkach. Resort nie określa ich dowolnie, lecz na podstawie poziomu inflacji w pierwszym półroczu poprzedniego roku. A skoro mamy za sobą wysoką inflację, to i podwyżka podatków będzie mogła być istotna.
Podatek od nieruchomości. Samorządy podnoszą daninę
W przyszłym roku podatek od nieruchomości będzie mógł wzrosnąć o 15 proc. Samorządy nie mają jednak obowiązku podnieść podatku, mogą pozostawić go na dotychczasowym poziomie. Większość rad miast i gmin przegłosowała jednak podwyżkę.
Jak wygląda to na konkretnych liczbach? W 2024 roku podatek od budynków mieszkalnych będzie mógł wynieść maksymalnie 1,15 zł za m kw. – o 15 gr za metr kwadratowy więcej niż w 2023 roku. Właściciele garaży będą musieli zapłacić 11,17 zł za m kw., o 1,46 zł więcej niż w 2023 roku – wyliczyła „Gazeta Wyborcza”. Tak więc właściciel 60-metrowego mieszkania w 2024 roku zapłaci 69 zł zamiast 60 zł.
– Przy mieszkaniu 55-metrowym to dodatkowe naliczenie roczne to jest niecałe 13,5 zł w skali roku. Więc to nie są znaczące środki – powiedział w rozmowie z „Gazetą Wrocławską” miejski skarbnik Marcin Urban.
Wyższe podatki w większości miast
Pierwsze samorządy uchwaliły już nowe przepisy zwiększające daninę. W Trójmieście na październikowych sesjach wszystkie rady uchwaliły maksymalny, a więc 15-procentowy, wzrost stawek podatku od nieruchomości. W ubiegłym roku był to wzrost o 11,8 proc., również w maksymalnej wysokości przewidzianej rozporządzeniem. W 2024 r. wpływy z tego podatku szacuje się w Sopocie na około 29 mln zł, w Gdyni na 229 mln zł, w a Gdańsku – 641 mln zł.
Rada Warszawy praktycznie co roku podnosi podatek odpowiednio do wskaźnika inflacji. Na maksymalną podwyżkę zdecydowały się także władze Wrocławia: opłat za mieszkanie wzrośnie z 1 zł/mkw. do 1,15 zł/mkw. Jak wyliczyli wrocławscy urzędnicy, utrzymanie maksymalnych stawek przyniesie dodatkowe 67 milionów złotych do budżetu miasta w skali roku. Lista miast, które zdecydowały się na podniesienie daniny, jest bardzo długa: trudno się dziwić, że w czasach rosnących kosztów usług publicznych samorządy chętnie skorzystają z dodatkowego zasilenia z kieszeni mieszkańców.
Do osób objętych podatkiem od nieruchomości należą: właściciele, użytkownicy wieczyści, samoistni posiadacze, w niektórych przypadkach – posiadacze zależni nieruchomości lub ich części stanowiących własność Skarbu Państwa, lub jednostki samorządu terytorialnego. Podatek od nieruchomości można zapłacić w kasie gminy, przelewem na rachunek bankowy gminy lub u osoby, którą wyznaczyła gmina (inkasenta).
Kto nie musi płacić podatku od nieruchomości?
Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych przewiduje szereg zwolnień, obejmuje:
- budynki gospodarcze lub ich części: służące działalności leśnej, lub rybackiej, położone na gruntach gospodarstw rolnych, służące wyłącznie działalności rolniczej, zajęte na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej,
- grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków, pod warunkiem ich utrzymania i konserwacji, zgodnie z przepisami o ochronie zabytków – z wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej,
- grunty, budynki lub ich części zajęte wyłącznie na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności wśród dzieci i młodzieży w zakresie oświaty, wychowania, nauki i techniki, kultury fizycznej i sportu, z wyjątkiem wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, oraz grunty zajęte trwale na obozowiska i bazy wypoczynkowe dzieci i młodzieży,
- grunty położone na obszarach objętych ochroną ścisłą, czynną lub krajobrazową, a także budynki i budowle trwale związane z gruntem, które znajdują się w parkach narodowych lub rezerwatach przyrody i służą bezpośrednio i wyłącznie osiąganiu celów związanych z ochroną przyrody,
- grunty stanowiące nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione – z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej,
- położone na terenie rodzinnego ogrodu działkowego: grunty, altany działkowe i obiekty gospodarcze o powierzchni zabudowy do 35 m2 oraz budynki, które stanowią infrastrukturę ogrodową, w rozumieniu ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych – z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej,
- nieruchomości lub ich części zajęte na prowadzenie nieodpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego,
- uczelnie i instytuty badawcze (zwolnienie nie dotyczy gruntów, budynków itp. lub ich części zajętych na działalność gospodarczą),
- publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, w zakresie nieruchomości zajętych na działalność oświatową,
- żłobki i kluby dziecięce oraz prowadzące je podmioty, w zakresie nieruchomości zajętych na prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego,
- prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej, na warunkach określonych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych,
- przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego, uzyskanym na zasadach określonych w przepisach o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania (np. gruntów, budynków itp.), które zajęto na cele prowadzonych badań i prac rozwojowych.
Gminy mają możliwość samodzielnego wprowadzenia dodatkowego zwolnienie z podatku od nieruchomości dla wybranych grup. Na przykład w Sopocie maksymalna stawka podatku została obniżona dla budynków zajętych na prowadzenie stajni koni wyścigowych, sportowych i rekreacyjnych (stawka 6,80 zł). Całkowicie zwolnione z podatku w 2024 roku będą (tak jak w latach poprzednich) tereny plaż nadmorskich.
