Ostatniego dnia przed ciszą wyborczą bracia Sekielscy opublikowali na YouTube swój najnowszy film dokumentalny "Korzenie zła" poświęcony aferze Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych (SKOK). Podają w nim nazwiska znanych polityków Prawa i Sprawiedliwości.
Długo zapowiadany film "Korzenie zła" zrealizowany przez studio Sekielscy Brothers został udostępniony na YouTube w piątek 13 października o godzinie 7 rano. Przez pierwsze 6 godzin od opublikowania wyświetlono go ponad 300 tys. razy. Dokument sfinansowano poprzez zbiórkę na platformie Patronite, w ramach której wpłacono ok. 550 tys. złotych. Jak mówili sami twórcy, ich celem było ukazanie związków afery SKOK z politykami i służbami specjalnymi.
– Ten film pokazuje przerażający obraz bezradności państwa. To, co Jarosław Kaczyński nazywa »układem«, ma się dobrze, bez względu na to, czy rządzi PiS, PO, czy SLD” – mówił Tomasz Sekielski w rozmowie Onetem w styczniu tego roku.
Prace nad reportażem braci Sekielskich trwały od 2019 roku, a jego premiera była kilkukrotnie przekładana. Autorzy tłumaczyli długi czas realizacji dokumentu obostrzeniami związanymi z pandemią oraz koniecznością dokładnej weryfikacji zebranych materiałów. Tworzenie filmu napotykało też na różne komplikacje. Niektórzy rozmówcy wycofywali się z wypowiedzi lub podczas realizacji filmu trafiali do aresztów i więzień.
Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo Kredytowe są przedmiotem jednej z najpoważniejszych afer finansowych III RP. Największa w Polsce kasa spółdzielcza SKOK Wołomin upadła w lutym 2015 roku po ustanowieniu nad nią zarządu komisarycznego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Bankowy Fundusz Gwarancyjny wypłacił poszkodowanym klientom SKOK-ów 4,3 mld zł. W samym SKOK Wołomin 2,244 mld zł.
SKOK-i, które aż do 2013 roku nie były objęte nadzorem KNF (sprzeciwiał się temu m.in. Lech Kaczyński), finansowały działalność pożyczkową z depozytów klientów, usługi świadczono także osobom niebędącym członkami spółdzielni, wiele kredytów udzielono tzw. słupom. Na końcu okazało się też, że pieniądze z funduszu Kasy Krajowej, mające zabezpieczać środki klientów SKOK zostały wyprowadzone do Luksemburga.
Po 8 latach od wybuchu afery sprawa pozostaje nierozwiązana. Jak dotąd w toku śledztw wytypowano 112 podejrzanych, którzy usłyszeli łącznie 170 zarzutów. Na ławie oskarżonych ws. SKOK zasiedli m.in. byli pracownicy KNF, w tym były przewodniczący instytucji Andrzej Jakubiak i jego zastępca Wojciech Kwaśniak. Prokuratura oskarża ich o niedopełnienie obowiązków służbowych w latach 2013-2014 w celu osiągnięcia korzyści majątkowych.
“Korzenie zła” – o czym opowiada nowy firm braci Sekielskich?
Według reportażu Tomasza i Marka Sekielskich jedną z centralnych postaci afery SKOK jest senator PiS Grzegorz Bierecki. Polityk był prezesem Kasy Krajowej i ustąpił ze stanowiska chwilę przed tym, gdy KNF objął nadzór nad SKOK-ami. Zdaniem wypowiadającej się w dokumencie dziennikarki śledczej Wirtualnej Polski Bianki Mikołajewskiej, polityk nadal kontroluje system stworzony wokół SKOK-ów, zasiadając w wielu spółkach powiązanych z kasami oraz mając w nich swoich ludzi.
W filmie Sekielskich można usłyszeć, że to Bierecki odpowiadał również za wyprowadzeniem środków ze SKOK-ów do Luksemburga. Umorzenie śledztwa w tej sprawie miało być pierwszą decyzją podjętą przez Zbigniewa Ziobrę po mianowaniu go na stanowiska ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego.
W dokumencie pojawia się także nazwisko obecnego ministra aktywów państwowych Jacka Sasina, który według relacji jednego z bohaterów dokumentu, otrzymywał pieniądze od SKOK Wołomin. Z aferą miał być związany również Lech Kaczyński. PiS uniemożliwiał przyjęcie ustawy wprowadzającej nadzór KNF nad SKOK-ami, twierdząc, że nowe przepisy za bardzo ingerują w ich działalność.
Komentując premierę “Korzeni zła”, Tomasz Sekielski napisał na platformie X (dawny Twitter), że "to dopiero początek”. W komentarzu pod filmem na YouTube twórcy zapowiedzieli, że wkrótce opublikują drugą część dokumentu.
