Do zbliżających się wyborów prezydenckich w Polsce pozostało niewiele ponad miesiąc. Śmierć papieża Franciszka wpłynie na kampanię głównie poprzez zmiany w kalendarzu. Czas na działania polityczne będzie po prostu jeszcze bardziej ograniczony.
Wielkanoc to tradycyjnie okres, w którym polityka ustępuje miejsca innym sprawom. W Wielki Piątek Karol Nawrocki, kandydat na prezydenta wspierany przez PiS, uczestniczył w VI Nocnym Misterium Krzyża – procesji pokutnej, która miała miejsce na ulicach Gdańska.
Michał Kolanko
Jak już informowaliśmy w „Rzeczpospolitej”, Wielkanoc to okres, w którym polityka zazwyczaj traci na znaczeniu, mimo że rozmowy o sprawach politycznych wciąż mają miejsce przy rodzinnych stołach. W tym roku było podobnie – jednak od poniedziałkowego poranka sztaby kandydatów na prezydenta muszą uwzględnić nowe okoliczności związane z informacjami z Watykanu o śmierci papieża Franciszka. Wiadomo od dawna, że wielkie wydarzenia geopolityczne wpływają na krajową politykę – podobnie jest z kampaniami wyborczymi. Już wcześniej mieliśmy do czynienia z takimi sytuacjami, a obecnie, gdy okoliczności dynamicznie się zmieniają, emocje społeczne stają się trudne do przewidzenia.
„Rzeczpospolita” przeprowadziła rozmowy z przedstawicielami kilku sztabów wyborczych, którzy wszyscy zgadzają się, że analizują sytuację i w najbliższych dniach będą reagować w zależności od wydarzeń w przestrzeni publicznej. Wszyscy zgodnie twierdzą, że informacje z Watykanu wpłyną przede wszystkim na kalendarz samej kampanii. Czasu na działania polityczne będzie po prostu jeszcze mniej.
Sztaby mają coraz mniej czasu na prowadzenie kampanii prezydenckiej
Najistotniejszym efektem informacji, która dotarła z Rzymu w wielkanocny poranek, będzie wstrzymanie polityki w dotychczasowej formie. W nadchodzących dniach – przynajmniej do pogrzebu papieża Franciszka – wielka polityka oraz batalia wyborcza zejdzie na dalszy plan. Wydarzenia związane z kampanią zapewne będą miały miejsce, chociaż ich skala i forma będą już zależały od decyzji poszczególnych sztabów. Pewne jest natomiast, że uwaga opinii publicznej, a także czas antenowy oraz przestrzeń w mediach społecznościowych skoncentrują się wokół Watykanu. Już w poniedziałek zmieniono ramówki głównych stacji telewizyjnych, a debata polityczna została przygaszona przez odejście papieża. W praktyce oznacza to, że pełnowymiarowa kampania prezydencka może wznowić się dopiero po majówce. A to pozostawi sztabom jedynie kilkanaście dni na ostateczną mobilizację elektoratu. Od tego wsparcia będą zależały wyniki wyborów.
Wybory prezydenckie w Polsce: nieprzewidywalność rośnie
Skrócenie czasu przeznaczonego na kampanię wyborczą to poważne wyzwanie, które dotyczy wszystkich kandydatów. W sytuacji, gdy polityka w tak dużym stopniu koncentruje się na wydarzeniach zewnętrznych – zarówno geopolitycznych, jak i takich jak zmiana na czołowej pozycji w Kościele rzymskokatolickim – sztabom będzie znacznie trudniej narzucać własne tematy i budować przekaz. To z kolei zwiększa i tak już wysoką nieprzewidywalność wyborów w 2025 roku.
Coraz bardziej widoczne staje się, że wiele kluczowych czynników leży poza kontrolą sztabów. A to oznacza, że umiejętność reagowania na nagłe wydarzenia będzie miała większe znaczenie w kształtowaniu przewag i porażek niż umiejętność realizacji wcześniej zaplanowanych strategii.
Drugim ważnym aspektem jest kalendarz. Po majówce, od 5 do 18 maja, a następnie pomiędzy pierwszą a drugą turą wyborów, od 19 maja do 1 czerwca, kampania wejdzie w etap intensywnego sprintu. Będzie to okres wyjątkowo dynamiczny, w którym błędy będą miały największe znaczenie – zarówno te strategiczne, jak i komunikacyjne. Emocje wzrosną, a wraz z nimi stawka każdej decyzji podejmowanej przez sztaby. Odbędą się także co najmniej dwie debaty prezydenckie – jedna w TV Republice, w nieujawnionym jeszcze formacie, oraz debata TVP, w której wezmą udział wszyscy kandydaci, zaplanowana na 12 maja.
