Już 3 grudnia w Bibliotece Narodowej w Warszawie nastąpi uroczyste wręczenie Nagrody „Rzeczpospolitej” im. Jerzego Giedroycia. Kto w tym roku został nominowany do tego wyróżnienia?
Marek Kozubal
Reklama
Z niniejszego artykułu dowiesz się:
- Jakie kryteria decydują o przyznaniu Nagrody im. Jerzego Giedroycia?
- Kto został w tym roku wytypowany do Nagrody Giedroycia?
- Jakie osoby i placówki uhonorowano tym wyróżnieniem w minionych latach?
- Jakie znaczenie ma Nagroda im. Jerzego Giedroycia dla rozmów polsko-ukraińskich?
Redakcja „Rzeczpospolitej” ustanowiła nagrodę im. Jerzego Giedroycia w roku 2001, w pierwszą rocznicę śmierci autora „Kultury” oraz Instytutu Literackiego w Paryżu. To odznaczenie mogą uzyskać osoby lub podmioty kierujące się zasadami, które wyznawał Jerzy Giedroyc: dbałością o sprawy społeczne, wzmacnianiem roli Polski w Europie oraz rozwijaniem dialogu między narodami Europy Środkowo-Wschodniej.
Reklama Reklama
Kapituła, której przewodniczy Michał Szułdrzyński, redaktor naczelny „Rzeczpospolitej”, wskazała do nagrody sześć osób oraz jedną organizację.
Kandydaci do Nagrody „Rzeczpospolitej” im. Jerzego Giedroycia 2025
Wśród nominowanych znaleźli się: Serhij Żadan – ukraiński prozaik, poeta i działacz, tłumacz literatury pięknej i wokalista, oraz – łącznie – dr Ernest Wyciszkiewicz i dr Łukasz Adamski reprezentujący Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego. Wyciszkiewicz jest politologiem i szefem Centrum, a Łukasz Adamski historykiem i politologiem specjalizującym się w historii Europy Wschodniej, w szczególności w historii relacji polsko-ukraińskich i polsko-rosyjskich. Wśród kandydatów jest również historyk i politolog prof. Grzegorz Motyka, kierownik Wojskowego Biura Historycznego, członek Kolegium IPN, który zajmuje się stosunkami polsko-ukraińskimi po 1939 r.
Rozmowa Mateusz "Exen" Wodziński: Chcę wsparciem podziękować Ukraińcom
– Dostarczamy Ukraińcom samochody terenowe tam, gdzie są potrzebne – mówi Mateusz "Exen" Wodzińsk…
Reklama Reklama Reklama
Kolejny raz, ponieważ w poprzednich latach także otrzymywała już nominacje do nagrody Giedroycia, w tym gronie znalazła się dr Wiera Meniok, ukraińska badaczka literatury, tłumaczka, propagatorka polskiej literatury, zwłaszcza Brunona Schulza. Nominację uzyskał także rzecznik zbliżenia polsko-litewskiego w duchu Giedroycia, litewski historyk prof. Alvydas Nikzentaitis.
Jedyną nominowaną organizacją jest ukraiński serwis Stopfake.org, który zajmuje się śledzeniem mediów, jak również analizą putinowskiej propagandy m.in. w krajach byłego Związku Radzieckiego.
Kto do tej pory otrzymał Nagrodę im. J. Giedroycia?
Pierwszym laureatem tego wyróżnienia był prof. Jerzy Kłoczowski, założyciel Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie. W następnych latach nagradzani byli: Zbigniew Gluza i Ośrodek Karta (2002), Andrzej Przewoźnik (2003), Marek Karp i Ośrodek Studiów Wschodnich (2004), Natalia Gorbaniewska (2005), Jerzy Pomianowski (2006), Bohdan Osadczuk (2007), Krzysztof Czyżewski (2008), Zygmunt Berdychowski (2009), Agnieszka Romaszewska-Guzy (2010), Tomasz Pietrasiewicz (2011), Andrzej Nowak i Timothy Snyder (2012), Jan Malicki (2013), Paweł Kowal (2014), Tomas Venclova oraz Instytut Wielkiego Księstwa Litewskiego (2015), Bogumiła Berdychowska i Myroslav Marynovych (2016), Andrzej Sulima Kamiński i Leon Tarasewicz (2017), Adolf Juzwenko (2018), prof. Jacek Majchrowski i Mykoła Kniażycki (2019), Andrej Chadanowicz (2020), Andżelika Borys oraz Andrzej Poczobut (2021), Ołena i Wołodymyr Zełenscy (2022), Igor Cependa i Stanisław Stępień (2023).
W minionym roku to wyróżnienie otrzymał przedsiębiorca Mateusz „Exen” Wodziński, który organizuje akcję „Terenówki na front”, prowadzi zbiórki funduszy i przekazuje samochody walczącym żołnierzom na Ukrainie.
Otrzymał ją za „konsekwentne i pełne odwagi wspieranie ukraińskich żołnierzy walczących z rosyjską agresją poprzez zakup i dostarczenie niemal 300 aut terenowych za środki pozyskane ze zbiórki publicznej. Za nieprzerwane mobilizowanie polskiego społeczeństwa do udzielania pomocy Ukraińcom oraz cierpliwe tłumaczenie, jak istotne jest podtrzymywanie wsparcia dla ich walki. I wreszcie za codzienne pokazywanie, jak wiele może zdziałać jednostka działająca z determinacją” – czytamy w motywacji kapituły.
Partnerem strategicznym Nagrody jest PGE Energetyka Kolejowa, a partnerami wspomagającymi: Instytut Literacki, Biblioteka Narodowa, Forum Ekonomiczne, Ośrodek Karta oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.
