Śmierć ukochanej osoby może doprowadzić do nagłego i nieprzewidzianego niedoboru środków finansowych, szczególnie jeśli odpowiednie środki prawne nie zostały wdrożone z wyprzedzeniem. Banki, przestrzegając ustalonych przepisów, zazwyczaj zamrażają konta osobiste zmarłego do czasu sfinalizowania procesu dziedziczenia, który może trwać kilka miesięcy. Magdalena Łabuda z kancelarii prawnej Babiak wyjaśnia zawiłości prawne związane z tą trudną okolicznością.
Dostęp do kont bankowych i produktów finansowych
Aby zapobiec takim komplikacjom, wskazane jest proaktywne wdrożenie środków, które ułatwią dostęp do zgromadzonych środków dla bliskich. Jednym z takich środków jest rozporządzenie depozytem w przypadku śmierci — system, który umożliwia szybkie przekazanie pieniędzy beneficjentom bez konieczności czekania na zakończenie procedur spadkowych.
Co się dzieje z kontem bankowym po śmierci właściciela?
Śmierć posiadacza konta bankowego pociąga za sobą określone konsekwencje prawne:
- Pełnomocnictwa stają się nieważne – Jeśli zmarły udzielił pełnomocnictwa do swojego rachunku bankowego, staje się ono nieważne po jego śmierci. Oznacza to, że nawet osoby, które wcześniej miały uprawnienia do zarządzania rachunkiem, utracą możliwość wypłacania środków lub wykonywania przelewów.
- Konto indywidualne jest zamrożone – banki automatycznie ograniczą dostęp do konta zmarłego do czasu wydania orzeczenia prawnego dotyczącego spadku lub dostarczenia notarialnego aktu dziedziczenia. W przypadku braku tych dokumentów nikt, w tym małżonek, nie będzie miał dostępu do środków.
- Wspólne konto pozostaje operacyjne – jeśli zmarły miał wspólne konto ze swoim małżonkiem, żyjący współwłaściciel może generalnie nadal z niego korzystać bez problemów. Wspólne konta nie podlegają automatycznemu zamrożeniu, co pozwala na wykorzystanie dostępnych środków na bieżące potrzeby.
- Środki na koncie są częścią spadku – w przypadku konta indywidualnego zgromadzone na nim pieniądze podlegają standardowym przepisom dotyczącym dziedziczenia, chyba że właściciel konta wcześniej ustalił sposób ich zdeponowania na wypadek śmierci.
Dyspozycja depozytem w przypadku zgonu
Aby umożliwić bliskim szybki dostęp do środków zgromadzonych na koncie, właściciel może ustalić dyspozycję depozytu w przypadku śmierci. To specjalne upoważnienie pozwala bankowi wypłacić określoną kwotę wskazanym osobom bezpośrednio po śmierci posiadacza konta