Na ukończeniu jest długo oczekiwane sprawozdanie dotyczące ustawy o wsparciu Ukraińców uciekających przed wojną – informuje „Rzeczpospolita”. Opracowanie to zbiegło się z intensyfikacją dyskusji na temat sposobów wsparcia Ukrainy.
Obywatele Ukrainy na peronie dworca kolejowego w Przemyślu
Wiktor Ferfecki
Niemal dokładnie przed trzema laty rozpoczęła się pełnoskalowa wojna w Ukrainie, w wyniku której w 2022 roku do Polski przybyło 9,5 mln osób z tego kraju. Około miliona z nich wciąż przebywa w Polsce. Jakie są koszty tego wsparcia? Jeszcze przed wyborami prezydenckimi powinniśmy poznać szczegółowe dane. Rząd pracuje nad pierwszym sprawozdaniem dotyczącym realizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w kontekście trwającego konfliktu zbrojnego na tym terytorium.
Pomoc Ukrainie. Specjalna ustawa w Sejmie
Ustawa została uchwalona przez Sejm 12 marca 2022 roku i weszła w życie z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 roku. Jeden z jej zapisów stanowi, że rząd „raz na 12 miesięcy składa Sejmowi i Senatowi szczegółowe sprawozdanie z wykonania ustawy na piśmie”, a „sprawozdanie to niezwłocznie staje się przedmiotem debat Sejmu i Senatu”. Teoretycznie powinny już istnieć dwa takie dokumenty, jednak żaden z nich nie został przygotowany. Sytuacja ta ma się zmienić.
Tak wynika z odpowiedzi na dezyderat skierowany do premiera Donalda Tuska przez sejmową Komisję ds. Petycji, która podjęła tę decyzję na skutek prośby jednego z obywateli, zaniepokojonego brakiem rządowych raportów. Z odpowiedzi udzielonej przez wiceszefa MSWiA Macieja Duszyczka wynika, że sprawozdanie jest na finiszu.
„MSWiA zwróciło się do wszystkich ministerstw oraz organów i jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez MSWiA z prośbą o przygotowanie i przedłożenie stanowisk do sprawozdania. Na podstawie tych stanowisk MSWiA przygotowało projekt sprawozdania, który następnie został przekazany do akceptacji wszystkim resortom” – napisał wiceminister. Dodał, że 5 lutego wysłał pismo o uzupełnienie danych dotyczących informacji za 2024 rok, a „skierowanie tego dokumentu do rozpatrzenia przez Radę Ministrów planowane jest na przełomie marca i kwietnia”.
Publikacja raportu może stać się kluczowym elementem kampanii wyborczej, ponieważ skala pomocy udzielanej przez Polskę jest znacząca. Ustawa z 2022 roku przewiduje m.in., że pobyt ukraińskich uchodźców w naszym kraju uznawany jest za legalny przez 18 miesięcy (później przedłużono to do 30 września 2025 roku), a także otrzymują oni PESEL, który uprawnia m.in. do korzystania z opieki medycznej, socjalnej, w tym 800+, oraz do bezpłatnych szkół. Ustawa pierwotnie zakładała także dopłaty w wysokości 40 zł dziennie dla osób i organizacji goszczących Ukraińców uciekających przed wojną.
Ile dokładnie Polska wydała na pomoc Ukraińcom?
Jakie są całkowite koszty tej pomocy? W listopadzie ubiegłego roku Kancelaria Prezydenta opracowała raport podsumowujący wsparcie udzielone Ukrainie przez Polskę, z którego wynika, że wsparcie militarne można oszacować na 14 mld zł, koszty utrzymania uchodźców wojennych na 7,4 mld zł, a wydatki na świadczenia opieki zdrowotnej wyniosły 3,3 mld zł. Ponadto w połowie ubiegłego roku Najwyższa Izba Kontroli podała, że tylko w 2022 roku wydatki z Funduszu Pomocy utworzonego na podstawie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy wyniosły 11 mld zł.
Proponuję fundamentalną zmianę, a mianowicie w kwestii świadczeń takich jak 800+ dla Ukraińców, powinny one przysługiwać tylko wtedy, gdy Ukraińcy będą pracować, mieszkać w Polsce i płacić podatki w Polsce.
Na razie brakuje oficjalnych danych rządowych, które nadejdą w kontekście coraz intensywniejszej dyskusji na temat sposobów wspar
Źródło