Strata członka rodziny jest zawsze trudnym doświadczeniem. Jednak po okresie żałoby konieczne staje się zajęcie się sprawami dotyczącymi majątku. Co się dzieje, gdy umiera rodzeństwo? Czy bracia i siostry mają prawo do dziedziczenia? A w przypadku braku testamentu — kto otrzymuje spadek? Odkryj scenariusze, w których możesz odziedziczyć po rodzeństwie.
/ 123RF/PICSEL
Dziedziczenie ustawowe – co stanowi polskie prawo?
Jeżeli zmarły nie pozostawił testamentu, wchodzą w grę przepisy o dziedziczeniu ustawowym. Są one określone w Kodeksie cywilnym, w szczególności w Księdze IV – Dziedziczenie . Zgodnie z prawem polskim rodzeństwo nie jest zaliczane do podstawowej grupy spadkobierców. Pierwsi w kolejce do dziedziczenia są:
- dzieci zmarłego,
- ich małżonek,
- a jeśli nie ma potomstwa – ich rodziców.
Rodzeństwo jest brane pod uwagę tylko wtedy, gdy zmarły nie miał dzieci, był stanu wolnego, a rodzice nie żyją.
Kiedy rodzeństwo może ubiegać się o dziedziczenie?
Zgodnie z artykułami 933 i 934 Kodeksu cywilnego, jeśli zmarły nie pozostawił potomków, a oboje rodzice nie żyją, jego bracia i siostry mogą dziedziczyć . Wówczas będą dzielić spadek po równo.
Reklama
Na przykład: jeśli zmarły nie miał dzieci, był kawalerem, a jego rodzice zmarli wcześniej, ale miał dwoje rodzeństwa — brata i siostrę — majątek zostanie podzielony po równo między nich.
Kluczowy punkt — sytuacja staje się skomplikowana, jeśli jedno z rodzeństwa również umiera.
Potomkowie rodzeństwa – kto dziedziczy po zmarłym bracie lub siostrze?
Jeśli brat lub siostra zmarli przed nimi, ale mieli dzieci (tj. siostrzenice, siostrzeńców itp.), te osoby odziedziczą w ich miejsce. Nazywa się to dziedziczeniem przez potomków.
Mówiąc prościej: dzieci zmarłego rodzeństwa mają prawo do części spadku po zmarłym bracie lub siostrze.
Każde dziecko dziedziczy według części, która przypada jego rodzicowi. Na przykład, jeśli zmarły brat miał dwóch synów, jego część spadku zostanie podzielona po równo między nich.
Dziedziczenie spadku: co z przyrodnim rodzeństwem?
Prawo nie rozróżnia rodzeństwa pełnego (mającego oboje rodziców) i przyrodniego (mającego tylko jednego rodzica).
W przypadku dziedziczenia liczy się tylko stopień pokrewieństwa . Jeśli zmarły nie miał pełnego rodzeństwa, ale miał przyrodniego brata, a przyrodni brat kwalifikuje się do dziedziczenia, ma on również prawo do udziału w majątku.
Dziedziczenie po rodzeństwie. Co jeśli istnieje testament?
Testament zmienia wszystko. Testament zmarłego określa, kto dziedziczy majątek i jaki jest zakres tego spadku. Może on zostawić cały majątek sąsiadowi, organizacji charytatywnej lub tylko jednemu członkowi rodziny. W takich przypadkach rodzeństwo nie ma automatycznie prawa do dziedziczenia — chyba że zostało to określone w testamencie.
Istnieje jednak wyjątek znany jako część obowiązkowa. Jeśli zmarły miał dzieci, małżonka lub rodziców i zostali oni wykluczeni z testamentu, mają prawo do części obowiązkowej . Jest to określona część wartości majątku, której mogą dochodzić ze względu na swoje prawo do dziedziczenia ustawowego. Rodzeństwo, zgodnie z prawem, nie ma prawa do części obowiązkowej.
Dziedziczenie i okoliczności wyjątkowe – użytkowanie, dożywotnie użytkowanie i darowizny
W praktyce często zdarza się, że zmarły podarowuje nieruchomości lub inne aktywa za swojego życia. Jeśli odbiorcą był brat lub siostra, może to mieć wpływ na podział majątku — szczególnie jeśli darowizna była znaczna.
Z drugiej strony umowa o dożywotnim użytkowaniu, w której ktoś przekazuje majątek w zamian za dożywotnią opiekę, wyklucza ten majątek ze spadku . Jest to istotne, ponieważ spadkobiercy często są zaskoczeni, dowiadując się, że „dom pozostawiony przez brata” nie jest częścią spadku.
Formalności – jakie kroki należy podjąć, aby odziedziczyć spadek po rodzeństwie?
Aby odziedziczyć majątek, musisz wszcząć postępowanie spadkowe . Można to zrobić na dwa sposoby:
- u notariusza – jeżeli wszyscy spadkobiercy wyrażą zgodę na podział,
- w sądzie – jeśli dojdzie do sporów lub jeśli zgromadzenie wszystkich stron okaże się niemożliwe.
Po zakończeniu postępowania otrzymasz akt dziedziczenia lub orzeczenie sądowe . Dopiero na tej podstawie możesz formalnie zarządzać nieruchomością — na przykład przenieść mieszkanie, sprzedać je lub zająć się kwestiami podatkowymi.
Podatek od spadków – czy rodzeństwo ponosi odpowiedzialność?
S