Magdalena Auzbiter
To po covidowe lata najmocniej uderzyły w przedsiębiorców — inflacja, duże wzrosty płac minimalnej, wzrost kosztów prowadzenia działalności, zmiany zachowań konsumentów, „rachunki grozy” za energię czy ogrzewanie. Problemów rynku można wyliczać i nie kończyć. I to właśnie te czynniki sprawiły, że w latach 2022-2023 miało miejsc więcej zawieszeń i zamknięć działalności gospodarczych niż w okresie największego zagrożenia COVID-19, czyli okresie 2020-2021.
Ten trend odzwierciedlają dane z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w z ostatnich kilku lat: liczba zawieszonych w latach 2020-2021 firm nie przekraczała 280 tys. rocznie, w latach następnych 2022-2023 było to już odpowiednio 345 tys. i prawie 368 tysięcy firm. To stanowi wzrost zawieszeń o ok. 30 proc.
Sytuacja wygląda podobnie w przypadku zamkniętych działalności. Z roku na rok więcej przedsiębiorców podejmowało decyzję o porzuceniu swojej firm: 2020 rok to 141 tys., 2021 r. to już 175 tys., ale najgorsze miało dopiero najdejść, 2022 i 2023 rok to ponad 190 tysięcy zamkniętych firm.
Ważną statystyką jest także liczba nowych firm względem tych zawieszonych lub zamkniętych — w 2020 roku przewaga nowych punktów wynosiła dwa tysiące, ale w latach następnych przeważało już wychodzenie z rynku, dwa lata temu poddało się o 76 tys. więcej firm, niż uruchomiło bądź wznowiło działalność, a w ub.r. ta różnica urosła do niemal 88 tys. Najgorszy pod względem wznowień działalności był 2021 r.
Prócz oczywistych kosztów do pogorszenia sytuacji przedsiębiorców dochodziła biurokracja oraz gwałtowne zmiany prawa, w tym szczególnie Polski Ład.
– Oczywiście, widać tu skutki Polskiego Ładu, który uderzył w firmy w 2022 r., a potem wzrostu kosztów energii i gazu, w 2023 r. Mocno wzrosły koszty prowadzenia działalności gospodarczej, mocno wzrosła płaca minimalna – wylicza Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek, ekonomistka z Uniwersytetu Warszawskiego.
W 2022 i 2023 roku zakończyły się także tarcze antycovidowe, które były wsparciem dla przedsiębiorców i rynku.