Dyrektywa Unii Europejskiej nakłada na nas obowiązek usunięcia eternitu z naszych dachów i zastąpienia go innym pokryciem dachowym. Zanim podejmiemy się tego zadania, warto rozważyć możliwe zamienniki – na przykład blachę trapezową.
Eternit, używany kiedyś do pokrycia dachów jest toksyczny nie tylko dla środowiska, ale także dla ludzi. Mamy obowiązek prawny pozbyć się go do 2032 roku, ale dobrze jest to zrobić jak najszybciej, zwłaszcza gdy eternitowy dach ma już za sobą lata świetności. Uszkodzone pokrycie z eternitu jest bardzo niebezpieczne, ponieważ wykonane jest z włókien azbestowych. Mimo że są one zalane cementem, jest szansa, że wypłucze je deszcz i wtedy przedostaną się do otoczenia. Włókna azbestowe są maleńkie – ludzki włos jest od nich cztery razy większy i łatwo dostają się do układu oddechowego. Konsekwencje zdrowotne mogą skończyć się hospitalizacją – zaleganie azbestu w organizmie powoduje nowotwór oskrzeli, płuc, lub opłucnej albo pylicę azbestową (nazywaną czasem azbestozą). Pomijając bezpieczeństwo zdrowotne, wymiana eternitu jest dofinansowywana przez rząd. Niestety dopłata pokrywa jedynie usunięcie i likwidację azbestu. Koszty nowego pokrycia i jego instalacji będziemy musieli ponieść sami. To powstrzymuje wielu właścicieli przed renowacją budynku. Jeżeli martwi nas taki wydatek, dobrym rozwiązaniem jest blacha trapezowa. Jest czasem niesłusznie niedoceniana, pomimo swoich zalet, czyli wytrzymałości i solidności, niskiego kosztu zakupu i utrzymania. To także świetny materiałem pod kątem estetycznym, ale najważniejszą różnicą, w porównaniu do eternitowego pokrycia, jest nieszkodliwość blachy trapezowej dla mieszkańców domu.
Jak przygotować się do wymiany eternitu?
Azbest zawarty w eternitowym pokryciu jest na tyle szkodliwy, że nie wolno pozbywać się go samodzielnie, ani też z pomocą typowej ekipy dekarskiej. Tylko odpowiednio przeszkolona i doświadczona firma dekarska może pracować z eternitem. Dodatkowo pracownicy muszą mieć specjalny, ochronny strój roboczy i tylko w nim wykonywać pracę. Jeżeli mamy wątpliwości, co do przygotowania danej ekipy, warto zapytać o uprawnienia, które ta ekipa musi posiadać. Możemy też sprawdzić czy znajduje się ona na liście uprawnionych firm – wykaz znajdziemy na stronie internetowej, ale również fizycznie w urzędzie gminy albo starostwie powiatowym. Zanim rozpoczną pracę, pracownicy ekipy dekarskiej muszą zabezpieczyć otoczenie domu taśmą i ogrodzić je tablicami ostrzegawczymi. Za to właściciel budynku ma obowiązek osłonić wszystkie otwory budynku, czyli okna i drzwi, żeby nie dopuścić do przedostania się włókien azbestowych do środka. Ostatnim zadaniem domowników jest ostrzeżenie sąsiadów o planowanym remoncie, szczególnie jeśli mieszkają bardzo blisko. Oni również powinni zabezpieczyć swoje drzwi i okna, na wszelki wypadek.
Mimo, że demontaż i likwidacja to zadanie fachowców, wiedza, jak powinien przebiegać proces, jest przydatna. Eternit zrasza się wodą i dopiero wtedy zdejmuje z dachu, żeby zminimalizować pylenie. Dlatego też nie wolno zrzucać usuwanego materiału z dachu i należy być bardzo ostrożnym, żeby nie ukruszyć azbestu (chociaż przy płytkach jest to niezwykle trudne i rzadko się udaje). Następnie ekipa musi owinąć eternit folią i dopiero w takiej formie przewieźć na miejsce utylizacji, w którym pozbywają się również używanych do pracy sprzętu i ubrań – zgodnie z przepisami. Na koniec fachowcy mają obowiązek sumiennie oczyścić otoczenie budynku i dopiero po otrzymaniu odpowiedniego zaświadczenia, mogą zakończyć pracę.
Dobre zastępstwo eternitu – blacha trapezowa
Chociaż zwykle układa się blachę trapezową na magazynach, obiektach gospodarczych i przemysłowych albo garażach, świetnie sprawdza się ona także jako pokrycie domów jednorodzinnych. Ale co wyróżnia blachę trapezową? Najczęściej wykonana ze stali blacha pokryta jest przetłoczeniami o kształcie trapezu (różnej wielkości, zależnie od modelu). Jeśli chodzi o jej cechy to przede wszystkim trzeba wspomnieć o trwałości, solidności, odporności na uszkodzenia mechaniczne i świetnej, nieprzenikalnej ochronie domu przed czynnikami atmosferycznymi. W ofercie renomowanych firm, takich jak Blachy Pruszyński, znajdziemy ocynkowane blachy trapezowe, które według gwarancji producenta przetrwają co najmniej 30 lat, a wielowarstwowe i pokryte powłoką poliuretanową – nawet 50 lat. Jest to też świetny wybór pokrycia dachowego z prostego powodu – ma niewielki ciężar. Blacha trapezowa jest lżejsza niż eternit, dlatego nie trzeba dodatkowo wzmacniać dobrej konstrukcji dachowej, aby ją położyć. Dużymi zaletami blachy trapezowej są także stosunkowo niski koszt blachy i prosty montaż, dzięki czemu szybko i tanio będziemy mieli estetyczne zastępstwo dla starego dachu.
Do którego dachu najlepiej pasuje blacha trapezowa?
Ze względów ekonomicznym i ekologicznych, najlepszym dachem dla blachy trapezowej będzie taki o prostych połaciach. Zazwyczaj blachy sprzedaje się w arkuszach, więc czasem trzeba odpowiednio przyciąć panel by pasował do kształtu dachu. Układanie arkuszy na prostej połaci skutkuje najmniejszą ilością odpadów i na dachach tego typu blacha trapezowa wygląda świetnie – niezależnie od nachylenia (można ją układać nawet na bardzo stromych dachach). Do wyboru mamy także profilowanie blachy trapezowej. Do domów jednorodzinnych najlepiej nadają się takie o niskim przetłoczeniu (14-60 mm), które mogą też pełnić funkcję elewacji. Za to do dachów o łagodnym spadku pasują blachy o wyższym przetłoczeniu, ponieważ ułatwia ono odprowadzanie wody z opadów i roztopów. Można powiedzieć, że działa tutaj odwrotna proporcja – im mniejszy kąt nachylenia, tym większe przetłoczenie. Na koniec wystarczy wybrać kolor blachy trapezowej. Szare barwy są teraz bardzo popularne na pokryciu dachowym, ale w ofercie Blachy Pruszyński znajdziemy mnóstwo innych, takich jak bogaty złoty, klasyczny niebieski albo kreatywny pomarańcz.
Jak zamontować blachę trapezową?
Montaż blachy trapezowej jest prosty, szczególnie dla doświadczonych osób, ale jeżeli nie czujemy się w tym pewni, lepiej zamówić do tego ekipę dekarską. Niektórzy producenci organizują szkolenia z układania ich produktów na dachu i dobrze by było, aby wynajęta przez nas grupa miała taki trening za sobą. Jeśli chodzi o sam proces, jest podobny do układania innych pokryć blaszanych: najpierw przytwierdzamy membranę, później drewniane łaty i kontrłaty i dopiero do nich arkusze blachy trapezowej. Pamiętajmy o kierunku montażu! Zaczynamy od okapu (dolnej krawędzi) i idziemy w przeciwną stronę do tej, z której najczęściej wieje wiatr, a później układamy je już równolegle (od okapu do kalenicy). Nie zapomnijmy także o potrzebnej zakładce (arkusze powinny nachodzić na siebie), która powinna mieć tyle co szerokość profilu. Przytwierdzamy arkusze blachy trapezowej ocynkowanymi wkrętami farmerskimi, ponieważ mają one specjalną gumową uszczelkę, która zapobiega przeciekaniu w miejscu wkręcenia.
