Przepisy prawne chronią klientów instytucji bankowych przed oszustami, jednakże wymagają od nich podjęcia kroków prawnych przeciwko bankowi. Klient nie może także wykazać rażącego niedbalstwa, lecz odnosi się to do sytuacji skrajnych, a nie do zwykłej lekkomyślności poszkodowanego – zauważa Rafał Ilnicki, adwokat wyspecjalizowany w sprawach dotyczących oszustw bankowych.
Rafał Ilnicki
Marek Domagalski
„Rzeczpospolita”: Zajmujemy się sprawą, w której klientka banku dowiedziała się, że zaciągnęła kredyt na kwotę 50 tys. zł, a następnie bank domagał się od niej spłaty tego zadłużenia. Problem polega na tym, że kobieta twierdzi, iż nigdy nie zaciągała takiego kredytu. Jak powszechne są tego typu oszustwa?
Rafał Ilnicki, adwokat: Takich spraw jest naprawdę bardzo wiele. W naszym kraju działa coraz więcej zorganizowanych grup przestępczych specjalizujących się w cyberprzestępczości. Fenomen ten wynika z wyjątkowo niskiej efektywności organów ścigania w identyfikacji sprawców tych przestępstw oraz niewywiązywania się przez banki z obowiązku zapewnienia odpowiedniego bezpieczeństwa przechowywanych środków.
Jak można się przed tym uchronić lub z wyczuciem rozpoznać oszustwo?
Możemy znacznie ograniczyć ryzyko stania się ofiarą takiego przestępstwa poprzez edukację na temat najpopularniejszych metod stosowanych dzisiaj przez cyberprzestępców. Oszuści najczęściej podszywają się za pracowników banków, maklerów, przedstawicieli znanych platform zakupowych, oraz osoby zainteresowane zakupem przedmiotów, które wystawiliśmy na portalach aukcyjnych. Wspólnym elementem ich działań jest nakłanianie nas do zalogowania się do naszego konta bankowego lub do podania poufnych informacji.
Co zrobić, jeśli już padniemy ofiarą oszustwa? Jakie kroki powinien podjąć klient?
Najistotniejsze są trzy natychmiastowe działania: skontaktować się z policją, zadzwonić na infolinię banku oraz skontaktować się z kancelarią prawną zajmującą się sprawami związanymi z kradzieżami bankowymi. W takich sytuacjach czas odgrywa kluczową rolę. Jeśli zablokowanie przelewów okaże się niemożliwe, ważne jest, aby sprawdzić, czy jest szansa na odzyskanie skradzionych funduszy od banku, ponieważ mogło dojść do nieprawidłowego zabezpieczenia tych środków.
Mam wrażenie, że strategia banków polegająca na automatycznym odrzucaniu reklamacji, opiera się na przekonaniu, że ich klienci nie są świadomi, iż bank odpowiada za nieautoryzowane transakcje, i nie skontaktują się z prawnikami specjalizującymi się w этих sprawach, a ich roszczenia ulegną przedawnieniu.
Jak banki reagują na takie oszustwa i czy podejmują działania w tej kwestii?
Z analizy naszych spraw wynika, że w ponad 98 proc. przypadków banki odrzucają reklamacje i koncentrują się na przekonywaniu klientów, że danej transakcji rzekomo autoryzowali, bądź też dopuścili się rażącego niedbalstwa. Kluczowy problem polega na tym, że na etapie postępowania reklamacyjnego banki działają jako sędzia we własnej sprawie – decydując, czy to klient powinien ponieść straty, czy też bank. Mam wrażenie, że strategia banków polegająca na automatycznym odrzucaniu reklamacji, oparta jest na założeniu, że klienci nie zdają sobie sprawy z tego, iż bank odpowiada za nieautoryzowane transakcje i nie zwrócą się o pomoc do prawników wyspecjalizowanych w tych sprawach, a ich roszczenia przepadną.
Jeśli nie dojdzie do porozumienia, co ma zrobić klient banku? Jak wygląda taki proces i kto musi udowodnić co komu?
Aby odzyskać skradzione fundusze, konieczne jest złożenie pozwu przeciwko bankowi. Na szczęście ustawodawca przeniósł w dużej mierze ciężar dowodu na bank. To bank, aby uniknąć obowiązku zwrotu pieniędzy, musi wykazać, że posiadacz konta bankowego chciał, aby z jego konta środki zostały wypłacone, lub udowodnić rażące niedbalstwo swojego klienta. Po stronie posiad
Źródło
