Doświadczasz opóźnienia pociągu, awarii, a może nawet całkowitego odwołania podróży? W wielu sytuacjach podróżni mogą dochodzić swoich praw. Urząd Transportu Kolejowego (UTK) podkreśla, że w określonych okolicznościach pasażerowie mają prawo do zwrotu części ceny biletu, bezpłatnego posiłku, a nawet noclegu na koszt przewoźnika kolejowego. Jednak rzadko jest to egzekwowane. Na przykład podczas opóźnienia wynoszącego 7,5 godziny pasażerowie Intercity otrzymali jedynie opłatek – donosi „Fakt”.
/ Zbyszek Kaczmarek / Reporter
Według statystyk Urzędu Transportu Kolejowego (UTK) w 2023 r. skumulowane opóźnienia pociągów wyniosły 4 mln 807 minut. W tym roku nadal odczuwamy skutki styczniowego mrozu. W nocy z 14 na 15 stycznia opóźnionych było 573 pociągów pasażerskich, niektóre nawet o kilka godzin – łącznie 17 tys. minut, czyli około 280 godzin. W marcu takie problemy nie występują, choć pociągi nadal są opóźnione, zwykle z powodu czynników leżących po stronie przewoźników – podaje UTK.
Prawa pasażerów kolei: coś więcej niż tylko odszkodowanie
Rozporządzenie UE dotyczące praw i obowiązków pasażerów przyznaje sześć podstawowych praw podróżującym koleją. Pierwszym z nich jest prawo do dokładnych informacji, w tym do prostego zakupu biletu, a następnie prawo do bezpiecznego podróżowania lub otrzymania pomocy dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Pasażerowie pociągów mają również prawo do złożenia skargi, jeśli ich podróż nie spełnia oczekiwań, a w niektórych przypadkach do ubiegania się o odszkodowanie.
Reklama
Jedno z tych praw dotyczy opóźnień w transporcie kolejowym. Odszkodowanie za takie przypadki należy się pasażerom zgodnie z prawodawstwem UE – w szczególności artykułem 19 rozporządzenia (UE) 2021/782 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw i obowiązków pasażerów kolei, wraz z jego ostatnią nowelizacją z 2023 r.
Zgodnie z tymi przepisami, jeśli pociąg zostanie odwołany lub opóźniony o co najmniej 60 minut, pasażerowie mają prawo do zwrotu części lub całości ceny biletu lub do zapewnienia alternatywnego połączenia do miejsca docelowego. W przypadku zablokowania torów i konieczności noclegu pasażerowie mają prawo do zakwaterowania finansowanego przez PKP i transportu między hotelem a stacją (jeśli jest to wykonalne). Ponadto, jeśli pociąg utknie w trasie, mają prawo do transportu na stację kolejową lub do alternatywnego punktu odjazdu lub miejsca docelowego. W ramach pomocy „powinni otrzymać jedzenie i napoje odpowiednie do czasu oczekiwania” – jak stwierdzono w nowelizacji ustawy.
Odszkodowanie za opóźnienia pociągów: Opłatek za godziny oczekiwania
Jednak operatorzy kolejowi często nie stosują się do tych przepisów. Raporty wskazują, że w styczniu, w lodowatych warunkach, pasażerowie Intercity otrzymali słodką przekąskę jako rekompensatę za opóźnienie trwające 7,5 godziny. Ten incydent został ujawniony w mediach społecznościowych przez członka Konfederacji Ziemowita Przebitowskiego. „Mój pociąg mógł utknąć w Żyrardowie na sześć godzin, ale dostałem za to tylko opłatek” – zauważył polityk.
Zwiększać
Europejska Sieć Centrów Konsumenckich (ECC Net) stwierdza, że wysokość odszkodowania ustalana jest na podstawie długości opóźnienia i ceny biletu. W przypadku opóźnień trwających od 60 do 119 minut odszkodowanie powinno wynosić 25 procent ceny biletu. W przypadku opóźnień trwających ponad 120 minut pasażerom przysługuje połowa ceny biletu. Odszkodowanie za opóźnienia pociągów jest wydawane, gdy kwota przekroczy minimalny próg równowartości 4 euro (16 zł 71 gr).
Odszkodowanie za opóźnienia lub awarie? Tak, ale ograniczone do niektórych pociągów
W Polsce przepisy dotyczące rekompensaty dotyczą wyłącznie pociągów dalekobieżnych. Mogą się o nią ubiegać pasażerowie Express Intercity Premium (EIP), Express InterCity (EIC), InterCity (IC), Twoich Linii Kolejowych (TLK), interREGIO (IR) i wszystkich podróży międzynarodowych w obrębie krajów UE. Polska wyłączyła prawo do rekompensaty w przypadku pociągów miejskich, podmiejskich i regionalnych (art. 2 ust. 5 rozporządzenia).
ECC Net przypomina, że pasażerowie mają prawo do odszkodowania nie tylko wtedy, gdy przewoźnik i administrator trakcji zawinili. Mogą się o nie ubiegać również wtedy, gdy odwołanie lub opóźnienie jest wynikiem siły wyższej, takiej jak niekorzystne warunki pogodowe lub klęski żywiołowe. „Potwierdza to wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-509/11 ÖBB-Personenverkehr AG” – stwierdza europejska organizacja konsumencka.
Odtwarzacz wideo wymaga obsługi JavaScript w Twojej przeglądarce. Polsat News
