Komisja Europejska przedstawiła zestaw modyfikacji, które umożliwią krajom UE wykorzystanie funduszy polityki spójności UE w celu wzmocnienia ich zdolności obronnych. Ustanowiono specjalne zachęty dla obszarów sąsiadujących z Rosją, Białorusią i Ukrainą, co wskazuje, że Polska również może odnieść korzyści.
/ Jacek Domiński / Reporter
Inicjatywa ta jest częścią strategii mającej na celu wzmocnienie potencjału militarnego Europy , przedstawionej na początku lutego przez przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen.
KE proponuje zachęty do wydatków na obronę dla krajów graniczących z Rosją i Białorusią
Komisja Europejska zaproponowała szereg poprawek, które pozwolą krajom UE wykorzystać fundusze polityki spójności UE w celu wzmocnienia ich obrony . Przedstawiciel KE podkreślił, że propozycja nie nakłada nowych obowiązków na regiony korzystające z polityki spójności; raczej ma na celu stymulowanie inwestycji w sektorach, w których fundusze UE mogły być wcześniej przydzielane, ale nie było wyraźnego wymogu.
Reklama
Budżet UE na lata 2021–2027 nie odzwierciedla w odpowiedni sposób pojawiających się potrzeb, w szczególności tych wynikających z rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 r. Dlatego też w ramach oceny śródokresowej KE zasugerowała zmiany w tzw. siedmioletnich ramach, mające na celu zachęcenie państw członkowskich do realokacji środków w ramach ich strategii krajowych.
Jak wskazano w projekcie rozporządzenia, regiony sąsiadujące z Rosją, Białorusią lub Ukrainą (w przypadku Polski chodzi o szczebel wojewódzki), które przeznaczą swoje środki na nowe cele, będą mogły otrzymać zaliczkę w wysokości 9,5% na nowe inicjatywy i możliwość pokrycia całości kosztów ze środków UE , bez konieczności posiadania własnego wkładu finansowego.
KE: Priorytetem powinny być inwestycje w obronność
Inwestycje w obronę również będą traktowane preferencyjnie . Jednak tradycyjnie fundusze UE nie mogą być wykorzystywane do finansowania zakupu broni. Zachęty będą dostępne dla projektów mających na celu wzmocnienie przemysłu obronnego UE i zwiększenie mobilności, co wiąże się na przykład z budową dróg i mostów nadających się do użytku w czasie wojny.
Państwa członkowskie mogą zdecydować się na wykorzystanie tych zachęt, ale nie mają takiego obowiązku. Niemniej jednak KE uważa, że dla wielu krajów okazja będzie wystarczająco atrakcyjna, aby zainwestować w inicjatywy wzmacniające ich obronę. Jak zauważyło źródło UE, nie dotyczy to wyłącznie krajów takich jak te na wschodniej flance, które aktywnie zwiększają swoje zdolności obronne, ale także krajów południowych, w których znajduje się przemysł stoczniowy . Sektor kosmiczny jest podobnie rozłożony w różnych regionach UE, na przykład.
Przeczytaj także: Znaczne fundusze na uzbrojenie Unii Europejskiej. Odsłonięto plany KE
Przekierowane środki będą dostępne do wydatkowania przez kolejne dwa lata
duże przedsiębiorstwa.
Projekty związane z mieszkalnictwem również będą ułatwione – będą mogły otrzymać 100 procent finansowania UE wraz z dodatkową 30-procentową zaliczką. Obszarem, który otrzyma równy priorytet, jest zarządzanie wodą, które obejmuje projekty skoncentrowane na retencji wody lub zrównoważonym zarządzaniu zasobami.
Dalsze zachęty będą dostępne dla inwestycji w rozwój połączeń międzysystemowych , czyli połączeń między systemami przesyłu energii między państwami członkowskimi, a także inwestycji w stacje ładowania.
Przeczytaj także: EC łagodzi przepisy dotyczące CO2. Istotne zmiany dla producentów samochodów
Ponadto środki przesunięte z polityki spójności będą miały wydłużony dwuletni okres na ich wydatkowanie – zamiast 2029 r., jak obecnie przewidują przepisy, ostatnim rokiem rozliczania projektów odpowiadających na pilne potrzeby UE będzie 2031 r.
Polska zamierza przekierować środki z Narodowego Planu Odbudowy, jednorazowego funduszu utworzonego podczas pandemii Covid-19, na obronę . Minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz stwierdziła w zeszłym tygodniu, że „fundusze spójności powinny przede wszystkim służyć rozwojowi polskich regionów”.
Odtwarzacz wideo wymaga włączonej obsługi JavaScript w przeglądarce. Wydarzenia 24
