Resort kultury wycofał się ze współprowadzenia Centrum Kultury „Park Dzieje” w Murowanej Goślinie, które organizuje monumentalne widowiska historyczne. Spektakle zostały uznane za wydarzenie historyczne roku w plebiscycie Muzeum Historii Polski.
Spektakl historyczny organizowany w Parku Dziejów
O wypowiedzeniu umowy w sprawie prowadzenia wspólnej instytucji kultury poinformował prezesa stowarzyszenia Dzieje, które tworzy centrum kultury, wiceminister kultury Andrzej Wyrobiec. Z informacji, którą otrzymaliśmy z ministerstwa kultury wynika, że decyzja ta wynika z „wątpliwości jakie budzi finansowanie ze środków publicznych parku rozrywki o charakterze komercyjnym”. „W opinii MKiDN wsparcie działalności Centrum Kultury „Park Dzieje” mogłoby naruszać równowagę na rynku parków tematycznych” – dodało Centrum Informacyjne MKiDN. Tyle, że w piśmie skierowanym do organizatorów tej instytucji kultury wiceminister Wyrobiec wskazuje też, że powodem rezygnacji jest brak środków.
Widowisko plenerowe to nie jest komercyjny park rozrywki
W odpowiedzi przedstawiciele stowarzyszenia w liście skierowanym do minister Hanny Wróblewskiej stwierdzają, że nie mogą się zgodzić z argumentem jakoby mieli prowadzić „komercyjny park rozrywki”. Podkreślają, że wszystkie przychody z prowadzonej działalności nie są nastawione na zysk tylko „wzmocnienie jakości widowiska, bogatych form edukacji oraz rozwój wolontariatu”. Ubolewają też, że nikt z ministerstwa kultury nie zdecydował się odwiedzić „Parku Dziejów”, aby przekonać się osobiście o charakterze prowadzonej działalności.
Decyzja ministerstwa spowodowała, że dalsze funkcjonowanie tej instytucji zostało zagrożone. Umowa o współprowadzeniu wygasa pod koniec roku. Jednak 16 października – informuje nas Marta Mleczko, dyrektor Centrum Kultury „Park Dzieje” w Murowanej Goślinie dojdzie do spotkania na ten temat z przedstawicielami resortu kultury. Centrum Informacyjne ministerstwa pytane o to spotkanie odpowiedziało nam enigmatycznie, że „w czasie obowiązywania umowy pozostałe ono w kontakcie roboczym ze stowarzyszeniem”.
Monumentalne spektakle multimedialne „Orzeł i Krzyż”
Stowarzyszenie Dzieje, które jest współorganizatorem centrum organizuje największe w Polsce nocne widowiska historyczne „Orzeł i Krzyż”. Bierze w nich udział około 300 wolontariuszy, wcielających się w ponad 1500 historycznych postaci. Tworzą plenerowe spektakle multimedialne opowiadające o historii Polski. Przedstawiają najważniejsze wydarzenia mające wpływ na dzieje narodu. Twórcy sięgają do legend, kronik, zapisów historycznych. Inspiracją dla strony wizualnej spektaklu są dzieła wielkich mistrzów malarstwa polskiego – Jana Matejki, Józefa Chełmońskiego, Artura Grottgera. Spektakl trwa 1,5 godziny, odbywa się na terenie o powierzchni 44 tys. metrów kwadratowych.
Sejmik Województwa Wielkopolskiego sprzeciwia się decyzji MKiDN
Jeszcze przed formalnym podjęciem decyzji o wycofaniu się przez ministerstwo z współprowadzenia instytucji kultury, gdy informacje o takich zamiarach były nieoficjalne Komisja Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego sformułowała apel do resortu o zaniechanie lub odłożenie w czasie decyzji o wycofaniu się ze współprowadzenia Centrum Kultury „Park Dzieje”. 30 września już po decyzji ministerstwa, odbyło się głosowanie Sejmiku Województwa Wielkopolskiego w sprawie przyjęcia tego apelu. Za było 21 radnych, 11 wstrzymało się od głosu, a 4 było przeciw.
Radni napisali, że „decyzja o rychłym rozwiązaniu umowy skutkować będzie ryzkiem utraty fenomenu społecznego wspaniale działającej organizacji, której naczelnym celem jest „łączenie historią”. Zaprzestanie działalności „Parku Dzieje” oznacza ich zdaniem „w pierwszej kolejności wywołanie odczucia zawodu i zmarnowanie wysiłku rzeszy wolontariuszy zgromadzonych wokół projektu, jak również wielu instytucji wspierających (w tym Samorządu Województwa Wielkopolskiego), jak również de facto zaprzepaszczenie inicjatywy o szczególnym znaczeniu z punktu widzenia ogólnonarodowego”. Ministerstwo kultury pytane o stanowisko radnych odpowiada, że „pozostaje w dialogu z sejmikiem województwa”.
Centrum Kultury „Park Dzieje” w Murowanej Goślinie zostało powołane w kwietniu 2023 roku przez ministerstwo kultury na czele którego wstał wtedy prof. Piotr Gliński. Zgodnie z podpisaną umową roczna dotacja dla Centrum Kultury „Park Dzieje” miała wynosić co najmniej 2,9 mln zł (w 2023 r. – 1,45 mln zł). Dodatkowo ministerstwo miało wesprzeć „zadania inwestycyjne niezbędne dla właściwego funkcjonowania instytucji”. Zakładano, że miała powstać stała plenerowa scena, której rozwiązania technologiczne miały umożliwić realizację spektaklu na światowym poziomie. Trybuna miała pomieścić 4 tys. osób.
Wydarzenie Historyczne Roku zagrożone likwidacją
Marta Mleczko przypomina, że widowiska „Orzeł i Krzyż” zyskały uznanie w całej Polsce. W 74 spektaklach uczestniczyło ponad 115 tysięcy widzów. Co ciekawe pod koniec września Centrum Kultury „Park Dzieje” odebrało nagrodę „Wydarzenie Historyczne Roku” w konkursie organizowanym przez Muzeum Historii Polski. Wyjątkowość tego wyróżnienia polega na tym, iż są one przyznawane w wyniku głosowania przeprowadzonego wśród uczestników i odbiorców takich wydarzeń i projektów. Natomiast 27 września Centrum Kultury zostało uznane za Produkt Turystyczny Roku Wielkopolski i znalazło się wśród 16 najlepszych produktów turystycznych w kraju.
W 2024 roku Centrum Kultury zakupiło grunt, z których do czasu powołania instytucji stowarzyszenie korzystało nieodpłatnie. Przedstawiciele stowarzyszenia przypominają, że ministerstwo wycofując się z prowadzenia tej instytucji, spowoduje, że grunty pozostaną własnością Skarbu Państwa, a stowarzyszenie nie będzie zdolne do dalszego funkcjonowania. Dlatego jego przedstawiciele będą namawiali resort kultury do przekazania gruntu stowarzyszeniu w celu dalszego prowadzenia działalności kulturalnej.
