Kolonoskopia, czyli badanie profilaktyczne w kierunku wykrycia raka jelita grubego, wciąż wzbudza grozę i wstyd. Placówki medyczne podejmują różne działania, aby zachęcić pacjentów do badań. W tym celu posługują się nawet postaciami z bajek.
Kolonoskopia służy nie tylko do obserwacji dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Podczas badania można od razu usunąć polipy jelita grubego i sprawić, aby rak nigdy się nie pojawił. Jednak perspektywa badania przez odbyt u większości pacjentów wzbudza strach. Wiąże się też ze wstydem.
Jak placówki medyczne zachęcają do bezpłatnej kolonoskopii?
Badanie można wykonać bezpłatnie w ponad 70 placówkach w kraju, w ramach programu badań przesiewowych. Mimo licznych apeli w mediach ogólnopolskich i lokalnych, a także społecznościowych, część pacjentów z grupy ryzyka boi się kolonoskopii. W związku z tym placówki używają różnych sposobów, aby zachęcić pacjentów do badań. Przykładem jest choćby Szpital Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Wołominie, który zachęca do profilaktyki hasłem: „Jeśli pamiętasz to z dzieciństwa, to najwyższa pora zapisać się na kolonoskopię”. A na plakacie postać Krecika z popularnej bajki z czasów PRL-u. Z takim samym tekstem krąży mem w internecie, jednak na obrazku zamiast Krecika jest Miś Uszatek. Niektóre szpitale drukują ten plakat i wieszają go na tablicach informacyjnych.
Ciekawy sposób na promocję badania wybrał Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu, publikując w mediach społecznościowych plakat z hasłem: „Czasem troskę o zdrowie trzeba zacząć od dup*y strony”.
Jakie są wskazania do kolonoskopii?
Teraz kolonoskopię można wykonać bezpłatnie w ramach programu badań przesiewowych, który finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia. Wystarczy zarejestrować się w placówce realizującej program, nie jest potrzebne skierowanie. Warunkiem jest kryterium wiekowe. Do grupy tej należą:
- osoby między 50 a 65 rokiem życia,
- osoby od 40 do 49 lat, jeśli wśród ich najbliższych krewnych rozpoznano nowotwór jelita grubego.
Dlaczego kolonoskopia jest tak ważna?
Na raka jelita grubego każdego roku w Polsce zachorowuje około 18 tysięcy osób. Większości zachorowań można byłoby uniknąć, gdyby pacjenci korzystali z badań profilaktycznych. Rak jelita rozwija się ze zmian łagodnych, tak zwanych polipów. Taka przemiana trwa najczęściej kilkanaście lat. Dzięki badaniom profilaktycznym i usuwaniu polipów możliwe jest znaczne obniżenie ryzyka zachorowania na raka jelita grubego, a także skuteczne leczenie już istniejących, bezobjawowych nowotworów we wczesnym stadium choroby.
Czy kolonoskopia faktycznie boli?
Podczas badania specjalista ogląda jelita od środka. Badanie trwa około 30 minut. Lekarz wykorzystuje do niego miękką, giętką rurkę, czyli kolonoskop. Grozę wzbudza fakt, iż narzędzie wprowadzane jest przez odbyt. Większość pacjentów twierdzi, że „badanie nie jest przyjemne, ale spokojnie można je wytrzymać”. Mimo to część osób panicznie boi się kolonoskopii. Ale i na to jest rada – można skorzystać ze znieczulenia.
Dla kogo kolonoskopia ze znieczuleniem?
W zależności od wskazań medycznych badanie może być przeprowadzone w znieczuleniu miejscowym – z zastosowaniem żelu znieczulającego, lub znieczuleniu ogólnym, dlatego pacjent nie odczuwa dyskomfortu. Pacjent nie musi płacić za znieczulenie, pod warunkiem, że wykona badanie w jednej z 72 placówek, które realizują program badań przesiewowych Ministerstwa Zdrowia w kierunku raka jelita grubego.
Ze znieczulenia mogą skorzystać:
- osoby po przebytych rozległych operacjach w obrębie jamy brzusznej, zwłaszcza operacjach ginekologicznych, w tym cięciach cesarskich, i operacjach będących wynikiem powikłań medycznych,
- po niepełnych lub bardzo bolesnych badaniach endoskopowych jelita grubego w przeszłości,
- osoby, które zgłaszają świadczeniodawcy duży lęk przed wykonaniem badania.
