Chrypka często bywa bagatelizowana. Zwykle składamy ją na karb przeziębienia, zbyt długiego mówienia lub podrażnienia gardła. Tymczasem przyczyna problemu nierzadko leży zupełnie gdzie indziej. Ten objaw może być bowiem zwiastunem wielu poważnych schorzeń. Jednym z nich jest tak zwany cichy refluks.
„Cichy refluks” to refluks krtaniowo-gardłowy. Zyskał wskazany „przydomek”, bo jest trudny do zdiagnozowania. Nie występuje tak często, jak GERD, czyli choroba refluksowa przełyku. Nie oznacza to jednak, że wolno go lekceważyć. Może bowiem doprowadzić do wielu poważnych powikłań, na przykład przewlekłego zapalenia płuc czy uszkodzenia strun głosowych. U osób z tym schorzeniem treść żołądka cofa się przez przełyk do krtani oraz gardła i podrażnia nabłonek górnych dróg oddechowych.
Jak objawia się „cichy refluks”?
Refluks krtaniowo-gardłowy daje niejednoznaczne objawy, które mogą wskazywać na wiele różnych schorzeń. Dlatego tak trudno postawić właściwe rozpoznanie. Na jakie symptomy warto zwrócić szczególną uwagę? Zaniepokoić powinna nie tylko chrypka, ale również:
- kaszel,
- uporczywe chrząkanie,
- pieczenie w gardle,
- śluz zalegający w górnych drogach oddechowych,
- nieprzyjemny posmak w ustach po przebudzeniu,
- trudności w przełykaniu,
- krótkie, niekontrolowane skurcze strun głosowych lub krtani.
Ostatnia z przywołanych oznak wydaje się najbardziej przerażająca. Profesor otolaryngologii Claudio Milstein z Cleveland Clinic wskazuje, że pacjenci doświadczający tego objawu nie mogą oddychać. Zazwyczaj trwa to kilka sekund, ale chorym ta chwila wydaje się wiecznością i wywołuje ataki paniki.
Na czym polega diagnoza „cichego refluksu”?
Gastroenterolodzy i laryngolodzy zwykle dokonują rozpoznania choroby w oparciu o wywiad medyczny oraz dogłębną analizę zgłaszanych przez pacjenta objawów. Nierzadko zlecają również laryngoskopię. Badanie to pozwala na ocenę stanu gardła, krtani oraz strun głosowych. Dzięki niemu lekarz jest w stanie sprawdzić, czy we wskazanym rejonie nie występują jakieś patologiczne zmiany, na przykład guzy czy polipy. Postawienie diagnozy ułatwić może również pomiar ilości pepsyny w ślinie pacjenta. To enzym trawienny. Jego obecność w jamie ustnej świadczy o cofaniu się zawartości żołądka do przełyku. Tego typu badanie nie jest jednak zbyt często wykonywane w przypadku podejrzenia refluksu krtaniowo-gardłowego.
Leczenie refluksu krtaniowo-gardłowego
Terapia „cichego refluksu” polega przede wszystkim na podawaniu pacjentowi inhibitorów pompy protonowej. To preparaty, które hamują wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Stosuje się je także w leczeniu GERD.
Powodzenie procesu terapeutycznego zależy w znacznej mierze nie tylko od przyjmowania odpowiednich preparatów. Duże znaczenie ma również modyfikacja stylu życia i nawyków żywieniowych. Lekarze zalecają, by:
- zrezygnować ze spożywania bardzo ostrych potraw,
- rzucić nałóg tytoniowy i wapowanie,
- jeść ostatni posiłek nie później niż trzy godziny przed snem,
- zwiększyć aktywność fizyczną i zrzucić nadprogramowe kilogramy.
Niekiedy wskazane jest również rozpoczęcie terapii logopedycznej (przy dużych problemach z głosem).
O czym jeszcze może świadczyć chrypka?
Chrypka często towarzyszy schorzeniom w obrębie krtani. Może również świadczyć o występowaniu tak zwanych guzków śpiewaczych, czyli narośli na fałdach głosowych. Ten problem dotyczy przede wszystkim osób, dla których głos jest narzędziem pracy (nauczycieli, aktorów, lektorów, wokalistów itp.). Chrypka może być również objawem raka gardła krtani bądź płuc.
Jeśli zauważysz u siebie chrypkę, która nie mija samoistnie po zastosowaniu środków zaradczych (na przykład nawilżeniu gardła) i trwa dłużej niż kilka godzin lub dni, zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu i poproś o skierowanie do laryngologa. Możesz też odwiedzić specjalistę prywatnie. Taka wizyta jest płatna. Jej koszt wynosi zwykle od 80 do 300 złotych (w zależności od miasta i renomy gabinetu).
