PI Hanseatic, organizacja reprezentująca około 30 000 firm detalicznych i hurtowych, po raz kolejny apeluje do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o doprecyzowanie wytycznych dotyczących systemu kaucji. Zdaniem Izby obecne przepisy zagrażają małym detalistom, a opłaty za przetwarzanie pozostają niewystarczające.
Małe sklepy detaliczne borykają się ze spadkiem przychodów
Raporty branżowe wskazują, że prawie 50 000 polskich sklepów ma powierzchnię mniejszą niż 200 metrów kwadratowych . W ramach nowego systemu firmy te nie będą zobowiązane do przyjmowania zwrotów kontenerów. PIH ostrzega, powołując się na międzynarodowe precedensy, że takie placówki mogą odnotować spadek przychodów nawet o 30% , co grozi ich zamknięciem. Dane wskazują na redukcję liczby placówek handlowych o 25 000 w ciągu ostatniej dekady, w tym o 18 000 lokali o powierzchni poniżej 300 metrów kwadratowych – trend ten jest związany z przewidywaną kontynuacją ekspansji sieci dyskontów.
Niewystarczające odszkodowanie za obsługę
Izba podkreśla rozbieżności w opłatach za przetwarzanie. Operatorzy, z którymi sklepy muszą podpisać umowy, oferują 0,1-0,12 zł za automatycznie odbieraną butelkę PET i 0,03-0,10 zł za zwrot ręczny – stawki znacznie poniżej rzeczywistych kosztów. Sprzedawcy detaliczni szacują, że godziwa rekompensata powinna wynosić 0,17-0,19 zł, aby uniknąć miesięcznych deficytów w wysokości 2000-2500 zł (24 000-30 000 zł rocznie). Dodatkowe koszty obejmują dostosowanie personelu i zakup maszyn do zbiórki niezbędnych do zapewnienia zgodności z systemem.
Pięć kluczowych żądań sprzedawców detalicznych
Oświadczenie PIH wzywa:
- oficjalne nakazy zapewniające, że podmioty odpowiedzialne za system pokrywają wszystkie koszty poboru,
- ustanowienie obowiązkowych minimalnych opłat manipulacyjnych,
- wyjaśnienie przepisów umożliwiające sprzedawcom detalicznym odrzucanie umów z operatorami, którzy nie spełniają gwarancji pokrycia kosztów,
- cofnięcie zezwoleń dla operatorów stosujących umowy niezgodne z przepisami,
- ponowna ocena harmonogramu startu 1 października, z możliwym przełożeniem na styczeń 2026 r.
Maciej Ptaszyński, prezes PIH, potwierdza poparcie dla inicjatyw proekologicznych, ale podkreśla potrzebę wprowadzenia sprawiedliwych modeli rekompensat. Obawy dotyczą niewystarczającego finansowania maszyn do recyklingu, obowiązkowych rezerw gotówkowych na zwroty, niejasnych harmonogramów odbioru odpadów oraz ryzyka oszustw wynikającego z niewystarczającego nadzoru nad funduszami depozytowymi.
Rossmann wycofuje zapasy napojów
Obowiązkowy udział w systemie wywołał zróżnicowane reakcje. Rossmann jako pierwszy duży sprzedawca detaliczny wycofał ze swoich półek produkty objęte systemem . W ogłoszeniu z 13 sierpnia 2025 r. podkreślono niewielką rolę napojów w ofercie, a do 1 października planowano wycofać napoje w opakowaniach zwrotnych, faworyzując kartony i pojemniki jednorazowego użytku.
Sieć argumentuje, że system koliduje z układem drogerii zoptymalizowanym pod kątem kosmetyków. Jako wyzwania operacyjne wskazano nieograniczoną akceptację opakowań bez weryfikacji zakupu oraz precedensy w aptekach.
Rząd odpowiada na obawy dotyczące aptek
Apteki sprzeciwiają się wymogom zarządzania depozytami za suplementy sprzedawane w większych punktach, powołując się na zagrożenia dla bezpieczeństwa pacjentów. Wiceminister klimatu Anita Sowińska podtrzymała stanowisko, że duże placówki muszą wdrożyć ten system, ale zasugerowała utworzenie punktów odbioru na parkingach, aby zminimalizować bałagan. Przyznała, że możliwe są przyszłe zwolnienia dla sprzedawców detalicznych spoza branży spożywczej, ale podkreśliła, że obecne przepisy priorytetowo traktują integralność systemu.
