Wizyta na cmentarzu wymaga nie tylko szacunku, ale i przestrzegania przepisów. Śmiecenie, zakłócanie spokoju czy dewastacja nagrobków mogą skończyć się dotkliwymi karami.
Wielu z nas wybiera się na cmentarze tylko raz do roku, w okolicach 1 listopada. W związku z tym, nie wszyscy wiedzą jak należy prawidłowo zachowywać się na terenie nekropolii. Niewiedza może skutkować mandatem. I to wysokim. Poniżej wyszczególniamy, czego nie wolno robić na cmentarzach i jakie grożą za to mandaty.
Hałasowanie i zakłócanie spokoju
Z szacunku do zmarłych, na cmentarzu powinniśmy przebywać w ciszy. W polskiej kulturze 1 listopada i 2 listopada to czas zadumy i refleksji. W związku z tym, na cmentarzu powinniśmy powstrzymać się od głośnych rozmów na niezwiązane z tym świętem tematy. Z rodziną lub znajomymi możemy się pośmiać przy stole w domu lub restauracji.
- Zakaz: Głośne rozmowy, słuchanie muzyki na głos, bieganie, czy jakiekolwiek inne zachowanie mogące zakłócić spokój.
- Mandat: Może wynosić do 500 zł, zależnie od stopnia zakłócenia.
Palenie papierosów i spożywanie alkoholu
Po jednym za zdrowie zmarłego? Na pewno nie na cmentarzu. Z toastem poczekajcie do rodzinnego spotkania w domu, na cmentarzu spożywanie alkoholu jest zabronione, bo to miejsce publiczne. Choć wokół dużo dymu ze zniczy, to z zapaleniem papierosa również wstrzymajmy się do momentu opuszczenia nekropolii.
- Zakaz: Cmentarze są miejscem publicznym, więc spożywanie alkoholu jest absolutnie zabronione. Palenie papierosów również jest uznawane za niestosowne.
- Mandat: Spożywanie alkoholu w miejscach publicznych może skutkować mandatem do 100 zł, natomiast w miejscach szczególnej czci kara może być wyższa.
Wandalizm i niszczenie grobów
Wandalizm nigdy nie jest mile widziany. Nie inaczej jest na cmentarzu. Grozi za to nawet więzienie.
- Zakaz: Zabronione jest jakiekolwiek niszczenie nagrobków, ławek, czy innych elementów infrastruktury cmentarnej.
- Kara: Wandale mogą zostać obciążeni nie tylko mandatem, ale i kosztami naprawy. Dodatkowo, jeśli szkody są poważne, może zostać wszczęte postępowanie karne, które grozi więzieniem do 5 lat (według polskiego Kodeksu karnego).
Śmiecenie. Nawet 5 tys. zł mandatu
- Zakaz: Śmiecenie poza wyznaczonymi miejscami, czyli pozostawianie odpadków przy grobach, jest surowo zabronione.
- Mandat: Może wynosić zwykle 50 do 500 zł, zależnie od zakresu śmiecenia.
Uwaga, tutaj warto się zatrzymać. Choć zwykle kary za śmiecenie wahają się w okolicach kilkuset złotych, to w poważniejszych przypadkach prawa może trafić do sądu. W takiej sytuacji maksymalna kara może wynieść nawet 5 000 zł. Za „poważniejszy przypadek” można uznać śmiecenie np. w parkach narodowych, rezerwatach przyrody, miejscach pamięci, cmentarzach oraz terenach o dużej wartości historycznej i kulturowej.
Decyzja o mandacie bądź wyższej karze sądowej zależy od stopnia zanieczyszczenia i miejsca – na cmentarzach, ze względu na ich szczególny charakter, służby porządkowe mogą być bardziej restrykcyjne.
Na cmentarzu tylko w godzinach otwarcia
To wydaje się dość jasne, ale wspomnimy i o tej kwestii. Cmentarze czynne są zwykle kilkanaście godzin na dobę, więc każdy powinien na spokojnie odpowiednio wygospodarować sobie czas, by zmieścić się w widełkach czasowych.
- Zakaz: Cmentarze mają zazwyczaj wyznaczone godziny otwarcia, a przebywanie na ich terenie po zamknięciu jest traktowane jako naruszenie porządku.
- Mandat: Za przebywanie po godzinach można dostać mandat do 100 zł.
Przestępstwa religijne
I w tej sytuacji może grozić nawet więzienie. Oczywiście, to skrajne przypadki, ale pod żadnym pozorem nie można niszczyć grobów ani symboli związanych z wiarą. Obraza uczuć religijnych jest w Polsce karana.
- Zakaz: Na cmentarzach zabronione są wszelkie akty obrażające uczucia religijne, takie jak profanacja grobów, umieszczanie symboli i napisów, które mogą być uznane za obraźliwe.
- Kara: Za obrazę uczuć religijnych grozi kara grzywny, ograniczenia wolności, a w skrajnych przypadkach nawet do 2 lat pozbawienia wolności (art. 196 Kodeksu karnego).
Handel bez zezwolenia
Przy cmentarzach aż roi się od sprzedawców zniczy, kwiatów. Ale nie tylko. Są też balony, obwarzanki, maskotki lub inne, niemające wiele wspólnego z tym świętem artykuły. Tak czy tak, aby legalnie handlować, trzeba mieć stosowne zezwolenie.
- Zakaz: Sprzedaż kwiatów, zniczy czy innych przedmiotów na terenie cmentarza wymaga pozwolenia.
- Mandat: Handel bez zezwolenia może skutkować mandatem w wysokości do 500 zł.
