Od jesieni 2022 roku stopy procentowe kredytów hipotecznych w Polsce są dość wysokie. Stopa bazowa wynosi 5,75% i pozostaje znacznie wyższa. Niemniej jednak ostatnio członkowie Rady Polityki Pieniężnej coraz częściej wskazują na zbliżającą się obniżkę stóp. Pojawiły się nawet sugestie, że może to nastąpić już w maju. Jaki wpływ na spłatę kredytów może mieć ewentualna obniżka o 50 punktów bazowych? Eksperci portalu GetHome.pl podjęli inicjatywę zbadania tej kwestii.
Jednak zanim odpowiemy na to pytanie, ważne jest, aby ponownie przeanalizować sekwencję zdarzeń, które rozwinęły się ze znaczną intensywnością. Od 2015 r. osoby pożyczające w Polsce korzystały z taniego finansowania. Po serii obniżek stóp, stopa referencyjna osiągnęła najniższy w historii poziom 1,5%. Jednak po pięciu latach tak niskich stóp pojawiła się pandemia COVID-19, ujawniając potencjał jeszcze niższych stóp. Wiosną 2020 r. Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała się obniżyć ją niemal do zera, co spowodowało stopę bazową na poziomie 0,10%.
Terapia szokowa NBP
Ta sytuacja oznaczała kolejny zwrot w kierunku historycznie niskich stóp procentowych. Jednak gdy inflacja zaczęła przejmować kontrolę nad gospodarką, NBP zdecydował się na drastyczne podejście, wdrażając terapię szokową dla kredytobiorców. Począwszy od jesieni 2021 r. stopy zaczęły ponownie rosnąć w niespotykanym dotąd tempie. W ciągu zaledwie jednego roku wzrosły z niemal zera do 6,75%.
Skutki były druzgocące dla tych, którzy zarządzali spłatami pożyczek, jak również dla nowych wnioskodawców. Ta druga grupa, w obliczu gwałtownego wzrostu stóp procentowych i surowszych ocen zdolności kredytowej, zaczęła masowo wycofywać się z rynku. Tymczasem obecni pożyczkobiorcy stwierdzili, że ich raty często przekraczały 100 procent więcej niż rok wcześniej.
Aby to zobrazować, rozważmy hipotetyczne obliczenie. Załóżmy 30-letnią pożyczkę w wysokości 500 000 zł, z marżą 2% i bez prowizji, plus WIBOR równoważny stopie referencyjnej.
Przed serią podwyżek miesięczna rata takiego kredytu wynosiła średnio ok. 1870 zł, natomiast po zakończeniu cyklu podwyżek stóp procentowych, przy stopie referencyjnej wynoszącej 6,75%, nasz modelowy kredytobiorca stanął w obliczu spłat w wysokości 3900 zł.
