Ozempic jest często stosowany w walce z otyłością, ale wykazuje też wiele innych właściwości leczniczych
Urszula Lesman
Popularne leki stosowane w leczeniu otyłości, takie jak Ozempic, nie tylko wspomagają utratę wagi, ale także wpływają pozytywnie na szerokie spektrum schorzeń, od problemów sercowo-naczyniowych po chorobę Parkinsona. Okazuje się jednak, że mogą wiązać się z poważnymi skutkami ubocznymi. Analiza danych prawie 2 milionów osób wskazuje na nowe potencjalne zagrożenia wynikające z ich stosowania.
Co daje korzystanie z Ozempicu?
Badanie opublikowane w czasopiśmie „Nature Medicine” potwierdza, że leki na odchudzanie, zwane agonistami receptora peptydu glukagonopodobnego-1 (GLP-1), oferują znacznie więcej niż tylko korzyści związane z utratą wagi. Jednocześnie ujawnia jednak nowo rozpoznane ryzyko związane z ich stosowaniem, takie jak zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia zapalenia stawów czy przewlekłego zapalenia trzustki — poważnej choroby, która może prowadzić do powikłań zagrażających życiu.
Niektórzy badacze zauważają, że analiza nie zawiera wystarczająco szczegółowych informacji, aby jednoznacznie określić korzyści i ryzyko związane ze stosowaniem leków GLP-1. Portal nature.com cytuje Randy’ego Seeleya, specjalistę ds. otyłości z University of Michigan, który podkreśla: – Jedną kwestią jest związek między stosowaniem leków GLP-1 a ich korzyściami czy zagrożeniami, a inną — znaczący wzrost ryzyka, o którym mówią wyniki badań. Mimo wszystko uważam, że tego typu dane pomogą w lepszym ukierunkowaniu stosowania tych leków w praktyce.
Randy Seeley dodał również, że badanie może być podstawą do dalszych analiz, ale brakuje w nim danych dopasowujących uczestników pod względem takich czynników jak wiek, styl życia czy inne schorzenia, co mogłoby wpłynąć na dokładność wyników.
Zespół badawczy pod kierownictwem Ziyada Al-Aly, lekarza-naukowca z Veterans Affairs St. Louis Health Care System w Missouri, przez niemal cztery lata obserwował ponad 200 tysięcy osób z cukrzycą przyjmujących leki GLP-1 oraz około 1,7 miliona osób stosujących inne leki obniżające poziom cukru we krwi. Celem badania było przeanalizowanie wpływu leków GLP-1 na 175 różnych schorzeń.
W porównaniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi, stosowanie GLP-1 wiązało się z niższym ryzykiem wystąpienia wielu schorzeń, takich jak choroby serca, udar czy choroby nerek. Obniżono również ryzyko zaburzeń psychotycznych o 18 proc., choroby Alzheimera o 12 proc. oraz zaburzeń uzależnień średnio o 13 proc. – To, co zwróciło moją uwagę, to stały wpływ na zaburzenia uzależnień – komentuje Al-Aly.
Ponadto, leki GLP-1 wpływają na obszary mózgu odpowiedzialne za nagradzanie i kontrolę impulsów, co może pomagać w zmniejszeniu potrzeby spożywania tytoniu, alkoholu, marihuany czy opioidów.
Jakie ryzyka niesie Ozempic?
Z drugiej strony badanie wskazało na potencjalne zagrożenia związane ze stosowaniem medykamentów. Przykładowo, leki GLP-1 wiązały się z 11-procentowym wzrostem ryzyka zapalenia stawów oraz 146-procentowym wzrostem ryzyka przewlekłego zapalenia trzustki — poważnej choroby, która może prowadzić do powikłań zagrażających życiu.
Eksperci zauważają jednak, że leki te oddziałują na wiele części ciała, co może prowadzić zarówno do korzyści, jak i ryzyka dla zdrowia. Daniel Drucker, endokrynolog z Uniwersytetu w Toronto, podkreśla, że dla pracowników służby zdrowia kluczowe jest poznanie dokładnych liczb zdarzeń w każdej grupie badawczej. – Na przykład dwukrotne zmniejszenie ryzyka wystąpienia pewnego schorzenia byłoby znaczące, gdyby zmniejszyło się z 350 do 175 przypadków, ale gdyby zmniejszyło się z 10 do 5 przypadków, miałoby to niewielkie znaczenie kliniczne – wyjaśnia Drucker.
Nowoczesne leki GLP-1, takie jak Ozempic, oferują obiecujące wyniki w zakresie leczenia otyłości i innych schorzeń. Jednak badania takie jak to opublikowane w „Nature Medicine” podkreślają potrzebę dokładniejszego zrozumienia zarówno ich korzyści, jak i potencjalnych zagrożeń. Konieczne są dalsze analizy, aby lepiej ukierunkować stosowanie tych leków w praktyce klinicznej.
