Szacuje się, że w 2023 roku wartość sprzedaży produktów przeciwbólowych oscylowała na poziomie 1,5 mld złotych. Polacy kupują głównie leki bez recepty. Nie wszyscy zdają sobie jednak sprawę z tego, że ich stosowanie przez dłuższy czas może mieć bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia.
W 2023 roku Polacy – jak wynika z raportu przedstawionego przez portal e-recepta – najczęściej stosowali leki przeciwbólowe, by poradzić sobie z takimi problemami, jak ból głowy, gardła czy brzucha. Wykorzystywali je również przy ogólnym osłabieniu. Sięgali głównie po środki zawierające paracetamol lub aspirynę. Tymczasem tego typu farmaceutyki przyjmowane dłużej niż trzy dni z rzędu mogą poważnie zaszkodzić, zwłaszcza gdy dana osoba cierpi na przewlekłe choroby, na przykład nadciśnienie.
Czym grozi długotrwałe przyjmowanie środków przeciwbólowych?
Trzeba pamiętać, że leki przeciwbólowe łagodzą dolegliwości występujące w przebiegu różnych chorób czy urazów, ale nie działają na przyczynę problemu. Długotrwałe przyjmowanie tych medykamentów może utrudniać proces diagnostyczny i wywołać wiele nieprzyjemnych skutków ubocznych. Zaliczamy do nich między innymi: wzdęcia, zaparcia, nudności, alergie, zawroty głowy czy duszności. Niekiedy konsekwencje bezrefleksyjnego łykania tabletek przeciwbólowych bywają jednak znacznie poważniejsze. Zażywanie tego typu środków bez nadzoru lekarza może zaburzać pracę układu sercowo-naczyniowego i zwiększać ryzyko wystąpienia udaru mózgu czy zawału serca, a także problemów skórnych w postaci świądu, wysypki, pokrzywki czy obrzęków.
Kto nie powinien przyjmować leków przeciwbólowych bez recepty?
Na leki przeciwbólowe powinny uważać przede wszystkim kobiety w ciąży i w okresie laktacji (karmienia piersią), alergicy, a także osoby z przewlekłymi chorobami. Pacjenci – jak zauważyła w niedawnej rozmowie z „Wprost” profesor Agnieszka Neumann-Podczaska z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu – często sami działają na swoją szkodę.
Zdarza się, że osoba z nadciśnieniem tętniczym, mająca wyrównane ciśnienie, przyjmuje z powodu bólu lub gorączki leki przeciwbólowe z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, np. ibuprofen. Nie zdaje sobie sprawy z tego, że to przyczynia się do podwyższania ciśnienia tętniczego. Idzie do lekarza, mówi, że ma wysokie ciśnienie, a nie wspomina o stosowaniu leku przeciwbólowego, gdyż nie uważa, że to ważne, skoro jest to lek bez recepty, w dodatku dostępny nie tylko w aptekach, ale także w sklepie czy na stacji benzynowej – podkreśliła ekspertka.
Leków przeciwbólowych nie powinny przyjmować (bez nadzoru lekarza) również dzieci i młodzież poniżej 18 roku życia. Zażywanie dużej ilości farmaceutyków i suplementów diety często prowadzi do zjawiska zwanego wielolekowością (stosowania powyżej 5 leków w tym samym czasie) i napędza spiralę rozmaitych powikłań.
Jak poradzić sobie z bólem?
Profesor Neumann-Podczaska radzi, by skonsultować się z farmaceutą. Specjalista podpowie, jakie leki wykupić i co zrobić, by zmniejszyć ryzyko powikłań. Pomóc mogą również naturalne sposoby łagodzenia bólu, na przykład zimne okłady. Warto jednak pamiętać, by nie lekceważyć tych dolegliwości i zgłosić się do lekarza, jeśli nie ustępują po kilku dniach. Ból może bowiem świadczyć o rozwijającej się w organizmie chorobie.
