Przez Polskę przetacza się fala groźnych zachorowań. Rośnie liczba pacjentów zakażonych wirusem RSV. Gwałtownie przybywa również tych, którzy zmagają się z krztuścem. Specjaliści biją na alarm.
Statystyki nie pozostawiają wątpliwości. Od 1 stycznia do 15 października 2024 roku, jak wynika z raportów przygotowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, liczba chorych na krztusiec przekroczyła 20 tysięcy. Dla porównania w analogicznym okresie ubiegłego roku wyniosła zaledwie 631. Oznacza to ponad 30-krotny wzrost zakażeń na krztusiec. W przypadku RSV sytuacja nie wygląda lepiej. Od początku roku do połowy października wirusem zakaziło się ponad 38 tysięcy osób. W analogicznym okresie 2023 roku chorych było ponad 20 razy mniej.
Dlaczego krztusiec i RSV są tak groźne?
Respiratory Syncytial Virus (czyli wirus RSV) atakuje układ oddechowy. Początkowo objawy zakażenia przypominają zwykłą infekcję. Pojawia się katar i lekki kaszel. Z czasem jednak symptomy przybierają na sile, utrudniając jedzenie i picie, a nawet oddychanie. Zakażenie RSV jest szczególnie niebezpieczne dla niemowląt. małych dzieci poniżej drugiego roku życia, seniorów oraz osób z obniżoną odpornością. Może doprowadzić do ostrego zapalenia płuc i bezpośredniego zagrożenia życia, a nawet śmierci.
Równie niebezpieczny jest krztusiec (zwany dawniej kokluszem). Wywołują go pałeczki krztuśca. Wnikają do tkanek i namnażają się, wprowadzając do organizmu toksynę krztuścową. Głównym objawem choroby jest niezwykle uporczywy, męczący kaszel, który znacznie utrudnia, a niekiedy wręcz uniemożliwia codzienne normalne funkcjonowanie. Może nawet doprowadzić do naderwania mięśni międzyżebrowych i odmy opłucnowej. W szczególny sposób zagraża dzieciom (również tym nienarodzonym). Nierzadko prowadzi do takich powikłań jak zapalenie mózgu i encefalopatia krztuścowa. Zaburzają one w znacznym stopniu rozwój małego człowieka.
Jak chronić się przed krztuścem i RSV?
Najskuteczniejszą formą ochrony przed zakażeniem są szczepienia. Obecnie preparat ochronny przeciwko RSV przyjąć mogą osoby w wieku 60+, a także młodsze między 50 a 59 rokiem życia znajdujące się w grupie zwiększonego ryzyka oraz kobiety oczekujące dziecka (między 24. z 36. tygodniem ciąży). Szczepionka nie jest refundowana, co oznacza, że trzeba za nią zapłacić. Koszt szczepionki na wirus RSV wynosi około tysiąca złotych.
Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku szczepień na krztusiec. Preparat ochronny mogą przyjąć zarówno dzieci, jak i dorośli. Od 15 października 2024 roku dostęp do darmowych szczepień mają nie tylko dzieci, ale również przyszłe mamy o ukończeniu 27. do 36. tygodnia ciąży. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy istnieje ryzyko przedwczesnego porodu. Wtedy kobieta może przyjąć preparat ochronny już po ukończeniu 20 tygodnia ciąży. Pozostałe osoby za szczepienie przeciwko krztuścowi muszą zapłacić. Koszt to wydatek rzędu kilkuset złotych. Zaleca się, by odnawiać szczepienie co 10 lat.
