Ze względu na brak realizacji zakładanych celów Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w porozumieniu z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwem Edukacji Narodowej zamyka program Multimedialna Edukacja Młodzieży – poinformował w środę dyrektor NCBR prof. Jerzy Małachowski.
Multimedialna Edukacja Młodzieży (MeduM) to program, który został zlecony do realizacji Narodowemu Centrum Badań i Rozwoju w 2022 r. przez ówczesnego ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka. Miał służyć do stworzenia i upowszechnienia wśród uczniów w wieku 12-18 lat multimedialnych materiałów edukacyjnych i umieszczenia ich na stworzonej na potrzeby tego działania platformie streamingowej VoD. Materiały miały dotyczyć historii, kulturą i przedsiębiorczością.
Dyrektor NCBR prof. Jerzy Małachowski w środę na konferencji prasowej poinformował, że podjął decyzję o zakończeniu projektu z początkiem lipca br. Wyjaśnił, że na cztery komponenty tego programu przygotowany został tylko jeden – przygotowanie materiałów do nauki przedsiębiorczości. "Pozostałe – platforma VoD i dwa komponenty (…) nie zostały odebrane" – wyjaśnił.
Na projekt przeznaczone było 29 mln zł, w tym na do 7 mln zł na stworzenie platformy VoD i 22 mln na stworzenie materiałów edukacyjnych. Z tej puli ok. 13 mln zł nie zostało dotąd wypłaconych, a ok. 8,5 mln zł NCBR będzie chciał odzyskać na drodze prawnej.
"W ocenie MEN nigdy nie było uzasadnienia do utworzenia platformy MeduM" – powiedziała wiceszefowa tego resortu Katarzyna Lubnauer. Przypomniała, że od lat funkcjonuje Zintegrowana Platforma Edukacyjna (ZPE), na której są materiały multimedialne do nauki od klasy I szkoły podstawowej do ostatniej klasy szkoły ponadpodstawowej. "Jest dostępna dla wszystkich, każdy może na nią zajrzeć. Uczniowie mogą mieć na niej swoje indywidualne konta. Również nauczyciele mogą korzystać z tych materiałów budując np. materiały na lekcje" – zaznaczyła. Podkreśliła, że wszystkie te materiały są bezpłatne i w pełni dostępne. "Co to oznacza dla uczniów? Oznacza to, że uczeń może wyciąć w dowolnym momencie fragment materiału i stworzyć przy pomocy narzędzi, które również są dostępne na ZPE, swój materiał, prezentację, coś co jest mu potrzebne do celów edukacyjnych" – wyjaśniła Lubnauer.
Ministra wskazała, że nie dość, że platforma MeduM od początku miała być zupełnie nowym narzędziem, to jeszcze – jak mówiła – jej użyteczność dla uczniów miała być mniejsza niż oferuje ZPE. "Materiały na MeduM mogły być obejrzane, ale nie mogły być wykorzystywane przez uczniów" – wyjaśniła. "Co więcej (…) materiały tworzone w ramach tego projektu są własnością wykonawców. Są do wykorzystania przez pięć lat na tej nowej platformie, która miała powstać, a po pięciu latach ministerstwo zapewniło sobie jedynie prawo do pierwokupu, czyli wszystko wskazuje na to, że mieliśmy dwukrotnie zapłacić za te same materiały" – zauważyła. Dodała, że na kwestie praw do materiałów zwracali od początku uwagę urzędnicy.
Podsumowując Lubnauer powiedziała, że nie dość, że minister Czarnek zdecydował, że "powstanie coś co nie miało większego sensu, żeby powstawało, bo mieliśmy już narzędzie, które można było wykorzystać", materiały, które miały powstać za publiczne pieniądze nie miały być własnością państwa udostępnianą bez ograniczeń", to jeszcze "wykonawcy nie stwarzali wrażenia osób kompetentnych do przygotowania platformy VoD", bo nie mieli żadnych takich doświadczeń.
"Mnie to bardzo przypomina +Willę Plus+" – powiedziała wiceministra. Przypomniała, że w tamtym programie realizowanym za czasów ministra Czarnka przyznana fundacji wybranej przez resort nieruchomość mogła przejść po pięciu latach na jej własność.
W ocenie wiceministra nauki i szkolnictwa wyższego prof. Marka Gzika NCBR został "wykorzystany instrumentalnie" przy realizacji programu MeduM. Podkreślił, że urzędnicy otrzymali takie warunki przeprowadzenia konkursu w ramach programu, które "z góry wskazywały, kto ma wgrać". "Układa się to w jedną całość, podejmiemy współpracę z odpowiednimi organami państwa, by to wyjaśnić" – zadeklarował wiceminister.
Wskazał, że projekt ten był realizowany za czasów, gdy NCBR było nadzorowany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Następnie przeszedł pod nadzór Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. "Tam kolejne nieprawidłowości – to z czym mierzymy się w ciągu ostatnich miesięcy, gdy NCBR wrócił pod nadzór Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (…). Informacje, które napływają do nas w postaci tajnych raportów z różnych instytucji +trzyliterowych+ naszego państwa dają obraz jednej wielkiej patologii, jaka rozgrywała się w NCBR, a tak naprawdę na zamówienie polityczne" – powiedział Gzik.
Dyrektor NCBR poinformował, że projekt MeduM, realizowany od wiosny 2022 r., zgodnie z pierwszymi harmonogramami powinien już dawno być zakończony, ale w wyniku dwukrotnych wydłużeń czasu jego realizacji skończył się dopiero z końcem czerwca tego roku. "Na cztery komponenty tylko jeden został w całości przygotowany i odebrany (…) . Pozostałe komponenty (…) nie zostały odebrane, w przypadku platformy VoD jeszcze eksperci dokonują oceny, natomiast pozostałe +nie ujrzały w całości światła dziennego+. W związku z tym zostałem zmuszony podjąć decyzję z początkiem lipca o rozwiązaniu umowy" – powiedział.
Lubnauer podała, że materiały do nauki historii i platformę VoD miała wykonać Fundacja Wspierania Kinematografii Polskiej, a materiały do nauki historii sztuki, muzyki i literatury – Stowarzyszenie Aktywne Beskidy. Materiały do nauki przedsiębiorczości przygotowane zostały przez Stowarzyszenie Top 500 Innovators. "Mamy nadzieję, że może część filmików związanych z przedsiębiorczością (…) mogłaby być implementowana na Zintegrowaną Platformę Edukacyjną, ale to jest kwestia porozumienia z wykonawcami, bo przypomnę, że w pierwotnej umowie jest mowa o pięcioletnim okresie trwałości projektu, a potem materiały miały być własnością twórcy" – dodała wiceministra edukacji. (PAP)
akar/ dsr/ agz/
