Rząd RPA deportuje Janusza Jakuba Walusia do Polski, w związku z decyzją Sądu Konstytucyjnego z 2022 roku – czytamy na oficjalnej stronie rządu RPA.
Janusz Waluś w czasie procesu w 1997 roku
arb
Janusz Waluś, to polsko-południowoafrykański działacz skrajnej prawicy, zabójca czarnoskórego lidera Południowoafrykańskiej Partii Komunistycznej Chrisa Haniego. Waluś, który przyszedł na świat w Zakopanem, do RPA wyemigrował w 1981 roku.
Janusz Waluś, zwolennik apartheidu, zabójca Chrisa Haniego
W 1986 roku Waluś przyjął obywatelstwo RPA i zaangażował się w działalność polityczną w tym kraju. Był członkiem walczących o utrzymanie apartheidu Partii Narodowej, potem Partii Konserwatywnej, a na koniec neonazistowskiej i terrorystycznej organizacji Afrykanerski Ruch Oporu.
Zabójstwo Haniego przez Walusia zaostrzyło napięcia rasowe w RPA. Waluś 15 października 1993 roku został skazany na karę śmierci, którą – wobec zniesienia tej kary w RPA – zamieniono na dożywocie (7 listopada 2000 roku). W 2017 zrzekł się południowoafrykańskiego obywatelstwa – od tego czasu jest jedynie obywatelem Polski.
Waluś miał zabić Haniego na zlecenie lidera Partii Konserwatywnej Clive’a Derby’ego-Lewisa (również został skazany na śmierć). U Derby-Lewisa znaleziono potencjalną listę ofiar zamachu – Hani był na niej na trzecim miejscu, za Nelsonem Mandelą i Joe Slovo.
Janusz Waluś został warunkowo zwolniony z więzienia w 2022 roku
Od 2011 roku Waluś ubiegał się o warunkowe zwolnienie z więzienia, ale długo możliwość taką blokowali kolejni ministrowie sprawiedliwości RPA. 21 listopada 2022 roku Sąd Konstytucyjny nakazał jednak zwolnienie warunkowe obywatela Polski. Waluś wyszedł na wolność 7 grudnia i wtedy rozpoczął się bieg okresu próbnego, trwającego dwa lata. Okres ten minął 6 grudnia 2024 roku.
W związku z tym, że Waluś nie posiada już obywatelstwa RPA, po warunkowym zwolnieniu z więzienia zostanie deportowany do Polski.
O sprawie Walusia wielokrotnie na łamach „Rzeczpospolitej” pisał Wiktor Ferfecki.