Ukraińscy producenci mleka mają powody do świętowania. W maju eksport produktów mlecznych osiągnął rekordowy poziom. Ich wartość przekroczyła 50 milionów dolarów, a sprzedaż masła odnotowała szczególnie imponujący wzrost, ponieważ eksport wzrósł o 557 procent w porównaniu z poprzednim rokiem. Niemniej jednak ukraińskie firmy napotykają na poważną przeszkodę w eksporcie do Unii Europejskiej, wyzwanie częściowo przedstawione przez nasz kraj.
/ Eryk Stawinski / Reporter
Według danych Państwowej Służby Statystycznej Ukrainy, w maju 2025 r. ukraińscy producenci wyeksportowali 14,9 tys. ton produktów mlecznych , a ich wartość przekroczyła 50 mln USD . Oznacza to wzrost o 25 proc. w porównaniu z kwietniem i wzrost o 14 proc. w porównaniu z majem 2024 r.
Ukraińcy odnotowali jeszcze większy wzrost dochodów. Dochody z eksportu wzrosły o 32% w stosunku do kwietnia i o 48% w stosunku do maja 2024 r.
Ukraińscy eksporterzy osiągają rekord. Wzrost w produktach mlecznych
Masło stało się wiodącym produktem w ukraińskim eksporcie . W maju sprzedaż zagraniczna wzrosła o 61% do 2,89 tys. ton. W rezultacie wartość eksportowanego masła wzrosła do 20,51 mln dolarów, co oznacza wzrost o 557% w porównaniu z tym samym okresem w roku ubiegłym.
Reklama
Eksport innych produktów mlecznych również odnotował solidny wzrost. Na uwagę zasługuje mleko i śmietana zagęszczona , których wyeksportowano 5,04 tys. ton, co oznacza wzrost o 31 proc. w porównaniu z poprzednim miesiącem — łączna wartość wyniosła 12,98 mln dolarów, co oznacza wzrost o 70 proc. rok do roku.
Serwatka mleczna osiągnęła eksport na poziomie 1,7 tys. ton (wzrost o 19% m/m), a lody wyniosły 2,24 tys. ton (wzrost o 18%), co przełożyło się na przychód w wysokości 8,06 mln USD (wzrost o 37% m/m).
Eksport sera wyniósł łącznie 1,29 tys. ton, co stanowi wzrost o 2 proc. i jest wyceniony na 6,02 mln USD (wzrost o 30 proc.). Tymczasem eksport maślanki osiągnął 500 ton (wzrost o 5 proc.), generując 685 tys. USD, co odzwierciedla wzrost o 53 proc. rok do roku.
Ukraińscy eksporterzy również odnotowali spadek. Jednak dotyczył on wyłącznie mleka nieskoncentrowanego i śmietany . Eksport tej kategorii zmniejszył się do 1,19 tys. ton (-2% m/m i -45% r/r), a wartość sprzedaży spadła do 1 mln USD (-28%).
Łącznie w ciągu pierwszych pięciu miesięcy 2025 r. (od stycznia do maja) Ukraina wyeksportowała łącznie 57,97 tys. ton produktów mlecznych — o 17 proc. więcej niż w 2024 r. Łączna wartość wyniosła 179,32 mln USD (+57 proc.).
Należy wspomnieć, że pomimo rosnącego eksportu produktów mlecznych, import również odnotował wzrost . W maju import wzrósł o 18% rok do roku (ser stanowił największą część, stanowiąc 64% całkowitego wolumenu). Niemniej jednak, jak podkreśliło Stowarzyszenie Producentów Mleka (AVM), saldo handlu zagranicznego pozostało dodatnie na poziomie 24,54 mln dolarów .
Ukraina przygotowana na eksport większej ilości produktów mlecznych: wyjaśnienie dobrych wyników
Imponujące wyniki ukraińskich eksporterów produktów mlecznych — jak zauważył Georgy Kukhaleyshvili, analityk w Association of Milk Producers — są w dużej mierze przypisywane wysokim cenom surowców mlecznych na rynkach światowych . „Konkretnie, cena masła w Unii Europejskiej osiągnęła 7200-7400 euro za tonę, co jest prawie rekordowo wysokie — najwyższe od 2017-2018 roku” — zauważył ekspert. Dodał również, że europejscy handlowcy wykazali silną skłonność do zaopatrywania się w ukraińskie produkty mleczne w ilościach, które spełniają ich obecne zapotrzebowanie, wykorzystując fakt, że masło i odtłuszczone mleko w proszku są znacznie tańsze na Ukrainie w porównaniu z krajami UE .
Przedsiębiorstwa przetwórstwa mleczarskiego na Ukrainie chcą eksportować jeszcze większe ilości produktów mlecznych , jednak napotykają na barierę wynikającą z niepewności związanych z autonomicznymi środkami handlowymi (ATM) dla mleka i produktów mlecznych z Ukrainy, które od 2022 r. pozwalają lokalnym przedsiębiorstwom przetwórczym dostarczać swoje towary do UE bez kwot i ceł. Dzięki staraniom rolników i polityków m.in. z Polski i Francji Komisja Europejska zaproponowała przywrócenie ceł i kwot na ukraińskie produkty rolne, co może doprowadzić do spadku eksportu produktów mleczarskich z Ukrainy do UE.
Ukraina i WE prowadzą ciągłe negocjacje w celu sfinalizowania umowy, która zapewni dalszy eksport produktów rolnych ze Wschodu do UE, chroniąc jednocześnie unijnych producentów przed nieuczciwą konkurencją.