Za rok Wielki Zderzacz Hadronów (LHC) w CERN wejdzie w fazę przestoju technicznego, który potrwa blisko cztery lata, wliczając okres rozruchu. Jak informuje PAP dr Malika Meddahi z CERN, modernizacja HL-LHC będzie kosztować około 1 mld franków (ok. 4,5 mld zł) i umożliwi zderzenie większej liczby cząstek w mniejszej przestrzeni niż jest to obecnie możliwe.
„Podczas nadchodzącej modernizacji, która ma się rozpocząć w przyszłym roku, naszym celem nie jest zwiększenie energii zderzeń, ale poprawa ilości i jakości zderzeń” – podkreśliła dr Malika Meddahi w rozmowie z PAP podczas konferencji Perspektywy Women in Tech Summit w Polsce.
Po zakończeniu modernizacji LHC zostanie przemianowany na High-Luminosity LHC.
Large Hadron Collider jest największym na świecie akceleratorem cząstek, znajdującym się w CERN, Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych, niedaleko Genewy. Dwie wiązki hadronów — naładowanych cząstek, zazwyczaj protonów — poruszają się w przeciwnych kierunkach w dwóch oddzielnych rurach próżniowych, zamkniętych w tunelu o promieniu około 27 kilometrów i umieszczonych 100 metrów pod ziemią. Akcelerator jest również zdolny do pracy z jonami, takimi jak ołów.
Zobacz takżeJak sztuczna inteligencja wpłynie na pracę księgowych
Protony poruszające się w przeciwnych kierunkach zderzają się w czterech wyznaczonych miejscach, w których znajdują się detektory cząstek. W tych punktach zderzeń uwalniana jest ogromna energia (obecnie około 13,6 teraelektronowoltów – TeV), co skutkuje ulotnym pojawieniem się egzotycznych cząstek, które istniały krótko po Wielkim Wybuchu. Detektory umieszczone w miejscach zderzeń przechwytują dane o tych zdarzeniach, a dokładna analiza tych danych umożliwia naukowcom głębsze zrozumienie właściwości i oddziaływań cząstek elementarnych.
Od samego początku było oczywiste, że LHC będzie działać w fazach. Początkowa faza gromadzenia danych, Run 1, trwała od 2010 do 2012 roku. Run 2 miał miejsce od 2015 do 2018 roku. Obecna faza, Run 3, rozpoczęła się w 2022 roku i oczekuje się, że potrwa do czerwca 2026 roku. Pomiędzy tymi fazami akcelerator przechodził regularne modernizacje i konserwacje w celu zwiększenia jego niezawodności i wydajności, osiągając nowe kamienie milowe.
Ta nadchodząca przerwa jest niezbędna, aby LHC zwiększyło swoją jasność. W fizyce akceleratorów jasność odnosi się do częstotliwości zderzeń występujących podczas interakcji wiązki cząstek. Nowa wiązka nie tylko będzie obejmować