Zwiększenie amerykańskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy nie będzie stanowić wyzwania dla Unii Europejskiej, ponieważ stanowi ona zaledwie 0,12 procent jej PKB. 800 miliardów euro zadeklarowanych przez przewodniczącą Komisji Europejskiej Urszulę von der Leyen, aby wyposażyć Unię w ochronę przed możliwą wrogością ze strony Rosji, stanowi znaczącą inicjatywę, ale szacuje się, że wystarczy na okres trzech lat, zgodnie z aktualnymi badaniami.
/ AFP
W świetle decyzji USA o zaprzestaniu wsparcia dla Ukrainy w jej konflikcie z Rosją , Europa stoi przed dwoma kluczowymi priorytetami. Musi niezależnie wzmocnić to wsparcie, a jednocześnie utworzyć siły bojowe zdolne do przeciwdziałania rosyjskiej ofensywie. Pierwsze zadanie nie będzie nadmiernie uciążliwe dla UE. Drugie przypomina nabycie długoterminowej polisy ubezpieczeniowej obejmującej czołgi, haubice, drony, amunicję i podobne aktywa. Roczna składka za to ubezpieczenie szacowana jest na około 250 miliardów euro i będzie wymagać wyjątkowych zdolności koordynacyjnych w Europie.
Reklama
Pamiętajmy – przed czwartkowym nadzwyczajnym szczytem przywódców UE w Brukseli, poświęconym obronności i konfliktowi na Ukrainie, Ursula von der Leyen wprowadził „ReArm Europe Plan”, którego celem było zmobilizowanie 800 mld euro na zwiększenie wydatków na obronę. Jest to znaczna kwota. Gdyby kraje NATO w Europie osiągnęły cel wydatków na obronę wynoszący 2% PKB, oznaczałoby to wzrost budżetów obronnych tylko o 60 mld euro rocznie.
W czerwcu poprzedniego roku Komisja Europejska oceniła, że w ciągu następnej dekady konieczne będą dodatkowe inwestycje w wysokości około 500 miliardów euro w obronę. Od tego czasu składka ubezpieczeniowa Europy znacznie wzrosła. Przyczyna? Po ogłoszeniu przez USA wstrzymania pomocy dla Ukrainy Europa może nie być już zależna od pomocy zza Atlantyku, jeśli Rosja wyrazi zamiar rozszerzenia inwazji na UE lub jej państwa członkowskie. Musimy działać niezależnie.
Rosyjska armia jest potężniejsza niż trzy lata temu: sprzęt zapewnia przewagę
Niedawno Instytut Bruegla w Brukseli i Instytut Gospodarki Światowej w Kolonii (IfW) opublikowały oceny zapotrzebowania UE na uzbrojenie. Obliczenia oparto na scenariuszu, w którym USA zaprzestają wspierania Ukrainy i wycofują się z Europy. W rezultacie Europa staje twarzą w twarz z Rosją, która pomimo osłabienia gospodarczego spowodowanego wojną, stała się silniejsza militarnie. Rosja ma teraz znacznie większą armię niż trzy lata temu, jest znacznie bardziej doświadczona na polu bitwy i lepiej wyposażona. Wszystkie te czynniki przyczyniają się do przewagi Rosji.
Jakie są liczby? Tylko w 2024 r. Rosja wyprodukowała i odnowiła około 1550 czołgów, 5700 pojazdów opancerzonych i 450 sztuk artylerii różnych typów. Dodatkowo nabyła 1800 dronów kamikaze dalekiego zasięgu Lancet 3. W porównaniu z 2022 r. oznacza to 220% wzrost produkcji czołgów, 150% wzrost pojazdów opancerzonych i artylerii oraz 435% wzrost produkcji dronów. Większość tego sprzętu składa się ze zmodernizowanej technologii postsowieckiej, co sugeruje, że po wyczerpaniu tych zasobów produkcja nowego uzbrojenia może zostać nieco ograniczona.
Czy rosyjski atak na Europę jest prawdopodobny? Oceny wywiadowcze krajów NATO, w tym Polski, wskazują, że inwazja może nastąpić w ciągu trzech do dziesięciu lat. Czas potencjalnego zagrożenia będzie łatwiejszy do oszacowania po obserwacji ćwiczeń Zapad zaplanowanych na to lato na Białorusi, które mogą posłużyć jako symulacja zbliżającego się konfliktu.
Jakie środki może podjąć Europa przeciwko Rosji? Przede wszystkim musi wesprzeć Ukrainę, co jest zachęcającą wiadomością. Kwoty, które mają zastąpić pomoc wycofaną przez USA, nie są szczególnie znaczące. W lutym 2022 r. amerykańska pomoc wojskowa dla Ukrainy wyniosła łącznie 64 mld euro, podczas gdy wsparcie europejskie (w tym Wielkiej Brytanii) wyniosło 62 mld euro. W 2024 r. całkowita pomoc wojskowa dla Ukrainy osiągnęła 42 mld euro, przy czym wkład europejski wyniósł 20 mld euro. Aby zrekompensować wycofanie się USA, UE musiałaby przeznaczyć tylko dodatkowe 0,12% swojego PKB. Nie powinno to stanowić dużego wyzwania, chociaż prawdziwy problem leży w pozyskiwaniu broni dla Ukrainy. Należy szybko ocenić rozdrobnioną zdolność produkcyjną europejskiego przemysłu obronnego.
Jak zastąpić wojska i sprzęt USA? Europa musi działać szybko
Przejście do wdrożenia drugiego priorytetu – uzyskania polityki – musi nastąpić natychmiast po potencjalnym zawieszeniu broni lub porozumieniu pokojowym między Ukrainą a Rosją, najlepiej zacząć już teraz. Założenia wykorzystane w obliczeniach Bruegla i IfW Kiel wskazują, że Rosja będzie nadal zbroić się w podobnym tempie. Sytuacja ta wymaga pilnego wzmocnienia zdolności wojskowych w UE, a także w Wielkiej Brytanii i Norwegii, aby zastąpić wojska i sprzęt USA.
Jaka jest skala tej potrzeby? W Europie stacjonuje około 100 000 amerykańskich żołnierzy , ale plany awaryjne NATO przewidują, że konieczne będzie szybkie rozmieszczenie dodatkowych 200 000 żołnierzy, głównie jednostek pancernych. Oznacza to około 50 nowych
